«Қазақ» газетінің тарихы - История газеты«Қазақ»
384 94
Ключевые слова:
«Айқап», «Қазақстан»,Аннотация
Жалпы«Қазақ» жарық көрген1913 жылы қазақ ұлттық баспасөзі үшін жаңа бір өрлеу жылы десе де болады. «Қазақстан» газеті қайта шыға бастаса, 1913 жылдың сентябрь айынан Петропавл қаласында екі тілде(қазақ, татар) «Ешім даласы» газеті бір жыл шамасы шығып тұрды. Бұл газет шағын көлемде, жетісіне үш рет«Ишимский край» газетінің баспаханасында басылып тұрды. Яғни1913 жылы қазақ оқырмандарына4 басылым ой тастады: «Айқап», «Қазақстан», «Қазақ», «Ешім даласы». Бұлардың ішіндегі беделдісі де, мол тираждысы да«Қазақ». Бұл газет қазақ зиялыларының 1905 ж. күресіне адалдығын сақтаған, қазақ халқының ұлттық тұтастығын, ел мен жер бірлігін жақтаған, сол арқылы» бостандық жолындағы күрестен айнымаған басылым болды. Яғни бұл басылымның төңірегіндегі зиялы қауым таптық мүддені емес, жалпыұлттық, жалпы демократиялық мақсаттарды жүзеге асыруға күш салды. Сондықтан да«Қазақ» алғашқы бейресми жалпыұлттық саяси газет болып табылады. Cтатья посвящена истории создания казахской национальной газеты«Қазақ», которая впервые была опубликована в 1913 году. Наряду с газетой«Қазақ» в свет вышли такие издания, как«Айқап», «Қазақстан», «Ешім даласы». Но самым востребованным и многотиражным изданием стала газета«Қазақ». Она сохранила верность идеям борьбы казахской интеллегенции1905 г., и не переставала бороться за свободу во имя справедливости, выступая за единство и сплоченность казахского народа. Казахская интеллигенция, сплотившаяся вокруг общенародной газеты, выдвигала общенациональные, демократические цели, а не классовые интересы. Поэтому газета«Қазақ» является первым общенациональным и политическим изданием.Библиографические ссылки
1 Брайн С., Шафиро Ш. Очерки по историей Алаш Орды/ под редакцией Н. К. Ванаг. – Алма-Ата, 1935. – 297 с.
2 Бейсенбиев К. Очерки истории общественно-политической и философской мысли Казахстана (дореволюционной период). – Алматы: Казахстан, 1976.–89с.
3 Зиманов С. В. И. Ленин и советская национальная государственность в Казахстане. – Алма-Ата, 1970. – 88 с.
4 Асфендияров С. История Кзахстана(с древнейших времен.) т. І. – Алма-Ата-М., 1935. – 257 с.
5 Рыскулов Т. Избранные труды. – Алма-Ата: Қазақстан, 1984. – 377 с.
6 Букейханов А. Киргизы// Казахи о русских до1917 года. – Оксфорд, 1985 –167 с.
7 Əуезов М. (Қоңыр), Қазақ əдебиетінің қазіргі дəуірі// Шолпан. – 1923. – №4-5.
8 Литературная энцклопедия. Т1. – Москва: Ком. Академия, 1930. – 577 с.
9 Труды общества изучения Киргизского края. – Вып. ІІІ. – Оренбург, 1992. – С. 20-27.
10 Зиманов С., Идирисов К. Общественно-политические взгляды Мухамеджана Сералина. – Алма-Ата: Наука, 1989. – 70 с.
11 Мартыненко Н. Алаш Орда(Сб. доку-ментов), Документ №11. – Кзыл-Орда, 1929. – 167 с.
12 Победа Вел. Окт. Революции в Казахстане и образование КазАССР, документ №46. – Алма-Ата, 1947. – 197 с.
13 Песекина Е.И. Народный Комиссариат по делам нацинальностей и его деятельность в 1917-1918 гг. – М., 1950. – 274 с.
2 Бейсенбиев К. Очерки истории общественно-политической и философской мысли Казахстана (дореволюционной период). – Алматы: Казахстан, 1976.–89с.
3 Зиманов С. В. И. Ленин и советская национальная государственность в Казахстане. – Алма-Ата, 1970. – 88 с.
4 Асфендияров С. История Кзахстана(с древнейших времен.) т. І. – Алма-Ата-М., 1935. – 257 с.
5 Рыскулов Т. Избранные труды. – Алма-Ата: Қазақстан, 1984. – 377 с.
6 Букейханов А. Киргизы// Казахи о русских до1917 года. – Оксфорд, 1985 –167 с.
7 Əуезов М. (Қоңыр), Қазақ əдебиетінің қазіргі дəуірі// Шолпан. – 1923. – №4-5.
8 Литературная энцклопедия. Т1. – Москва: Ком. Академия, 1930. – 577 с.
9 Труды общества изучения Киргизского края. – Вып. ІІІ. – Оренбург, 1992. – С. 20-27.
10 Зиманов С., Идирисов К. Общественно-политические взгляды Мухамеджана Сералина. – Алма-Ата: Наука, 1989. – 70 с.
11 Мартыненко Н. Алаш Орда(Сб. доку-ментов), Документ №11. – Кзыл-Орда, 1929. – 167 с.
12 Победа Вел. Окт. Революции в Казахстане и образование КазАССР, документ №46. – Алма-Ата, 1947. – 197 с.
13 Песекина Е.И. Народный Комиссариат по делам нацинальностей и его деятельность в 1917-1918 гг. – М., 1950. – 274 с.
Загрузки
Как цитировать
Abdimanylu, O. (2016). «Қазақ» газетінің тарихы - История газеты«Қазақ». Серия Журналистики, 32(2). извлечено от https://bulletin-journalism.kaznu.kz/index.php/1-journal/article/view/206
Выпуск
Раздел
Литература и публицистика
