Пандемияға байланысты қазақстандықтардың экологиялық санасының корреляциясы
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2021.v61.i3.04Аннотация
Зерттеу тақырыбы пандемияға байланысты қазақстандықтардың экологиялық санасындағы өзгерістерді зерттеуге арналған. Зерттеу мәтіні пандемия жағдайында әлеуметтік желілерді жаппай қолдану ақпаратты қабылдау сипатына және қолданушылардың оқиғаларға одан әрі реакциясына қалай әсер етеді деген сияқты сұрақтарға жауап береді.
Зерттеудің мақсаты әлеуметтік желілердің құрал рөлінен алшақтап бара жатқанын көрсету. Және олардын концептуализациясы қазірдің өзінде техно-мәдени қатынастарда қоғамдық пікірдің агрегаторы ретінде көрсетілген. Сондай-ақ бұл мақалада пандемия кезінде қазақстандықтардың экологиялық санасының өзгеру тенденциясы қарастырылады.
Зерттеудің ғылыми маңыздылығы тақырыптың өзінде көрсетілген. Зерттеу барысында негізгі тенденциялар мен тақырыптарды қалыптастырудағы әлеуметтік желілердің маңызы мен рөлі анықталды. Бұл экологиялық идеяларды таратудың негізгі платформасы - Instagram әлеуметтік желісін зерттеу арқылы жүзеге асты. Мақалада сұхбаттасу, зерттеу әдістері, сондай-ақ бақылау және салыстыру сияқты эмпирикалық зерттеу әдістері қолданылды (әлеуметтік желілерде). Зерттеулерде инстаграмның хэштегтер (#airpollution, #plasticpollution #кобейтуз) сияқты қасиеттері мен артықшылықтары, ең көп талқыланған және басқа қолданушыларға жіберілген танымал жаңалықтар көмектесті. Зерттеу шеңберінде қайта өңдеу бизнесінің иелерімен сұхбаттар өткізілді, олардың практикалық тәжірибесі және өз компанияларының қызметтерін пайдаланушылардың мінез-құлқындағы негізгі өзгерістер туралы кәсіпкерлік көзқарастары қаралды. Сондай-ақ пандемия кезінде азаматтардың мінез-құлқындағы өзгерістерге байланыста талдау жасалды.
Мақалада пандемия кезінде әлеуметтік желілердегі белсенділік айтарлықтай өсті, бұл Қазақстандағы экологиялық тақырыптарды қарқынды талқылауға алып келді деген гипотеза талқыланады.
Бұл жұмыс маңызды зерттеу компонентіне ие және оны қоғамдық пікірді зерттеу саласындағы сарапшылар бағалау мүмкін, сонымен қатар студенттер мен жаңадан келген мамандар үшін оқу базасы бола алады.
Түйін сөздер: экология, жастар, әлеуметтік желілер, экологиялық сана, пандемия.
Библиографиялық сілтемелер
Balashova A, Skobelev. V. Pol'zovateli stali chashche lajkat' i sidet' v socsetyah s komp'yuterov. 16 aprelya 2020. Technology and Media. https://www.rbc.ru/technology_and_media/16/04/2020/5e98175d9a7947beb10bf01d
Bolton, R., Parasuraman, A.,. (2013) Understanding Generation Y and their use of social media: a review and research agenda. https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/09564231311326987/full/html
Cinelli, Matteo. Quattrociocchi,Walter. (2020). The COVID-19 social media infodemic. https://www.nature.com/articles/s41598-020-73510-5
Gao, Junling. Zheng, Pinpin. Jia, Yingnan. (2020). Mental health problems and social media exposure during COVID-19 outbreak. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0231924
Hansen, Anders. (2011). Communication, media and environment: Towards reconnecting research on the production, content and social implications of environmental communication. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1748048510386739
Kai Zhang, Jerald L. (2012). E-Waste Recycling: Where Does It Go from Here?. https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/es303166s
Kay, Samuel. (2013) Can Social Media Clear the Air? A Case Study of the Air Pollution Problem in Chinese Cities. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/00330124.2014.970838
Nurgabylova A.SH. (2020). Osobennosti ekologicheskogo obrazovaniya molodezhi v Respublike Kazahstan.. Vestnik Orenburgskogo gosudarstvennogo universiteta.
Ul'yanova N. V. (2007). Ekologicheskoe soznanie i ekologicheskaya kul'tura, problemy i perspektivy.. Vestnik Tomskogo pedagogicheskogo universiteta.
Sujataa, Muniandy. Khorb, Kuan-Siew. (2018). The role of social media on recycling behavior. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2352550919300041
Serikbaev, D. Blagodarya karantinu vozduh v Almaty stal namnogo chishche: pravda ili mif? 2020. Forbes.kz. [https://m.forbes.kz/process/expertise/dumaete_chto_blagodarya_karantinu_vozduh_v_almatyi_stal_kardinalno_chische_vyi_oshibaetes/]
Sergeeva, YU. Kak COVID-19 izmenil internet i nas — socseti i onlajn-ritejl posle pandemii. 11 sentyabrya 2020. WebCanape. [https://www.web-canape.ru/business/kak-covid-19-izmenil-internet-i-nas-statistika-interneta-i-socsetej-posle-pandemii/]
Prime minister – informacionny`j portal (2020). Rost trafika messendzherov, premial'nyj paket telekanalov i razvitie sistem svyazi — kak rabotaet v strane internet v period CHP. 15 aprelya 2020. https://primeminister.kz/ru/news/reviews/rost-trafika-messendzherov-premialnyy-paket-telekanalov-i-razvitie-sistem-svyazi-kak-rabotaet-v-strane-internet-v-period-chp-1531959
We are Social – Global socially-led creative agency. (2020). https://wearesocial.com/
Zhang, Xiaowei. (2020) Designing tourist experiences amidst air pollution: A spatial analytical approach using social media. https://translate.google.com/?hl=ru&sl=en&tl=ru&text=Designing%20tourist%20experiences%20amidst%20air%20pollution%3A%20A%20spatial%20analytical%20approach%20using%20social%20media&op=translate
Electronic resources:
AlmatyToday – informational account. (2020). https://www.instagram.com/p/CAcPqdIBWRx/?utm_source=ig_web_copy_link
AlmatyToday – informacionnyj akkaunt v Instagram. (2020). V RK zapustili goryachuyu liniyu dlya soobshchenij o stihijnyh svalkah. https://www.instagram.com/p/CCv1r3ehfp9/?utm_source=ig_web_copy_link
Esimhanov E. – lichnyj blog v instagram. (2020). O Kok ZHajlau.https://www.instagram.com/p/CAnevvQHC8U/?utm_source=ig_web_copy_link
eMarketer (2018). Social Network Users and Penetration in Worldwide. Retrieved from https://tinyurl.com/ycr2d3v9.
Facebook (2019). Company Info. Retrieved from https://tinyurl.com/n544jrt.
KazNews – informacionnj portal. (2020). CHto stanet s nashej planetoj ili punkty priema vtorichnogo syr'ya v gorode Almaty.
Nur.kz – instagram. (2020). Goluboe nebo, chistaya voda: kak vyglyadyat krupnye goroda do i posle pandemii. 25 aprelya 2020.https://www.instagram.com/kaznews/
Appendix 1
