Қазақстандық БАҚ саласындағы жасанды интеллекттің дамуының қазіргі жағдайы және болашағына SWOT-талдау
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2022.v66.i4.05Аннотация
Қазақстан жағдайында ресми мемлекеттік деңгейде мемлекеттік ақпараттық қызметтерді кеңінен енгізуге және ақпараттық технологиялар негізінде басқаруды жаңғыртуға ұмтылыс бар. Бұл қызметтердің қатарында «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасындағыдай электронды үкіметті (egov.kz) енгізу және қоғамдық кеңістікті кезең-кезеңімен цифрландыру кіреді.
Авторлар цифрландыру үдерісін жасанды интеллект негізіндегі әртүрлі құралдарды енгізу және енгізу жолындағы алдын ала қадам ретінде қарастырады. Зерттеудің мақсаты – қазақстандық медиа саласында жасанды интеллект негізіндегі әртүрлі құралдарды қолдану мысалдарын зерттеу.
Ғылыми маңыздылығы тақырыптың өзектілігіне, жұмыстың пәнаралық бағытына байланысты. Практикалық маңыздылығы бірнеше ғылыми салаларда деректерді пайдалану мүмкіндігінде жатыр. Әртүрлі жасанды интеллект құралдарына негізделген электрондық платформаларды пайдаланудың күшті және әлсіз жақтарын, ықтимал мүмкіндіктері мен қауіптерін зерттеу үшін авторлар мазмұнды талдаудан басқа, сандық та, сапалық та іріктеуге мүмкіндік беретін SWOT талдау әдісін пайдаланды. Қазақстандағы AI дамуының күшті жақтары аймақтағы басқа елдермен салыстырғанда цифрландырудың салыстырмалы түрде жоғары деңгейін қамтиды деп қорытынды жасауға болады. Қазақстан жасанды интеллект технологиялары мен алдыңғы қатарлы аналитиканың әлеуетін толық пайдалану үшін мемлекет, жеке бизнес және ел тұрғындарының бірлескен күш-жігерін де қажет етеді. Халық деңгейінде күнделікті өмірді жеңілдету үшін технологияны пайдалану әдеттерін қалыптастыру, сонымен қатар цифрлық жұмыс әдістерін дамыту туралы айтуға болады. Бұл жұмыс AI негізіндегі технологияларды Қазақстанның әртүрлі әлеуметтік-экономикалық салаларында қолдануды түсінуге ықпал етеді. Зерттеу нәтижелерін әлеуметтік журналистика бойынша қолданбалы жұмыста пайдалануға болады.
Кілт сөздер: жасанды интеллект, SWOT талдау, ақпараттық технологиялар, медиа индустрия, «Цифрлық Қазақстан».
Библиографиялық сілтемелер
Agrawal, A., Gans, J. S., & Goldfarb, A. (2019). Artificial Intelligence: The Ambiguous Labor Market Impact of Automating Prediction. The Journal of Economic Perspectives, 33(2), 31–50.
Ayapova, S. (2021). “Zarubezhnyye i kazakhstanskiye media ob ispol'zovanii iskusstvennogo intellekta v zhurnalistike [Foreign and Kazakh media on the use of artificial intelligence in journalism].” Al-Farabi kazakh national university. Herald of journalism, 60(2), 95-104. doi:10.26577/HJ.2021.v60.i2.10 – (In Russian)
Ayapova, S., & Skripnikova, A. (2022). Ai and human created media texts: experiment results. Al-Farabi kazakh national university. Herald of journalism, 64(2), 78-84. doi:10.26577/HJ.2022.v64.i2.08
Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 12, 2017 N 827 "On Approval of the State Program "Digital Kazakhstan".
Eremin N.A. (2017) Digital modernization of the gas complex / N.A. Eremin, L.A. Abukova, A.N. Dmitrievsky // Actual issues of development and implementation of low-manned (remote) technologies for gas production and treatment at the fields of PJSC Gazprom: Reports of the meeting of the section "Production of gas and gas condensate" of the Scientific and Technical Council of PJSC Gazprom, Svetlogorsk, May 22–26 2017 /PJSC Gazprom. pp. 9-20.
Gelgel, Ni. (2020). Will technology take over journalism?. Informasi. 50. v-x. 10.21831/informasi.v50i2.36379.
Jacques Bughin, Jeongmin Seong, James Manyika, Michael Chui, Raoul Joshi. (2018). Notes from the AI frontier: Modeling the impact of AI on the world economy. Discussion Paper. McKinsey Global Institute.
Jalilov, A. (2020). “Gosinformzakaz «pudrit lyudyam mozgi» i «demotiviruyet SMI» [Gosinformzakaz "powders people's brains" and "demotivates the media"]. Https://Rus.azattyq.org/A/Kazakhstan-Dialogi-Adil-Dzhalilov-Interview-Journalism/30763292.Html. – (In Russian)
Karmys, G. S., Bastaubayeva, A. Z. (2018). "Swot and pest analysis of digitalization of HR processes in the civil service of Kazakhstan" Issues of State and Municipal Administration, no. 1, pp. 140-163.
Mironowa D.W. “Ot kartin mira k tsifrovomu miru? [From World-Pictures to the Digital World?]” Russian Journal of Philosophical Sciences. 2021;64(4):110-121. – (In Russian)
Petrov, D.S. (2020). “Stadii tsifrovoy transformatsii predpriyatiya [Stages of digital transformation of an enterprise]”. International scientific review, (LXVI), 39-40. – (In Russian)
Scherer, Matthew U. (2015). Regulating Artificial Intelligence Systems: Risks, Challenges, Competencies, and Strategies. Harvard Journal of Law & Technology, Vol. 29, No. 2, Spring 2016, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2609777 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2609777
Tlembaeva Zh. У. (2021). “O nekotorykh voprosakh pravovogo regulirovaniya ispol'zovaniya tekhnologii iskusstvennogo intellekta v usloviyakh tsifrovoy transformatsii [On some issues of legal regulation of the use of artificial intelligence technology in the digital transformation]”. Vestnik Voronezh State University. Series: Law, (4 (47)), 331-349. – (In Russian)
Vorobyov, A. E., Tcharo, H. (2018). Digitalization of the oil industry in Kazakhstan. Problems of subsoil use, (1 (16)), pp. 66-75.
