Қазіргі кітаптану ғылымының әдебиет пен баспа ұйымдары акторларының өзара қарым-қатынас алаңындағы дискурсы

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.26577/HJ.2023.v67.i1.06
        102 75

Аннотация

Мақала ұдайы даму үстіндегі ақпараттық-мәдени саладағы кітаптар мен кітаптану мәселелеріне арналған. Авторлар классикалық және заманауи кітаптану саласын жаңартудың теориялық және әдістемелік талдаулар арқылы кросс-коммуникация құралы ретінде түсінікті жолдарын қарастырған. Мақаланың мақсаты – кітаптар мен кітаптануды зерттеудегі дәстүрлі және заманауи кросс-тәсілдерді талдау. Зерттеу әдістерін бақылау, модельдеу, сұрастыру, салыстырмалы түрде тарихи, функционалдық және дискурстық талдау.

Қазіргі кезең кітаптану ғылымының өзекті мәселелерін қайтадан мұқият зерделеуді талап етеді. Ақпараттық кеңістікте кітапты зерттеуге кері әсерін тигізетін себептерге кітап жүйесінің күйреуі мен нақты жұмыс істейтін кітаптану орталықтарының жойылуы және бұл бағыттағы жүйелі зерттеулердің болмауы әсер етуге.

Мақала авторларының пікірінше қазіргі уақытта кітаптану ғылымының өзектілігін жоққа шығару,  кітаптарды дайындау және басып шығару тәсілдерінің жеңілдетілуімен, осы саладағы цифрлық даму- өзгерістерімен, жаңа заманауи жағдайлардың қалыптасуымен (оқырмандардың гаджеттері және т.б), әдеби және баспа дискурсының жалпы гуманитарлық саладағы ақпараттардың аздығы себеп сияқты. Ғылыми конференцияларда, семинарларда кітаптану жайлы тақырыптар мен мәселелер көтеріледі, қызықты мақалалар бар, бірақ кітаптану мәселелерін шешуде байқалатын өзгерістер байқалмайды. Ғылыми идея ретінде қазіргі заманғы кітап пен кітаптану кросс-тәсілдер мен коммуникациялық форматтардың алуан түрлілігіндегі біртұтас нысандар ретінде медиасфера құрылымына енеді деген гипотеза ұсынылады. Жұмыстың практикалық маңыздылығына тәжірибелік зерттеу нәтижелерін баспагерлер мен БАҚ мамандарын оқыту барысында кеңінен қолдану мүмкіндігінде жатыр.

Негізгі сөздер: кітап, кітаптану, акторлар, әдеби-баспа дискурс, кітап бизнесі, кросс-коммуникация.

Библиографиялық сілтемелер

Барбье Ф. Европа Гутенберга: книга и изобретение западного модерна (XIII-XVI вв.) / пер. с фр. И. Кушнаревой; под науч. ред. А. Марковой. - М.: Изд-во Ин-та Гайдара, 2018. - 491 с.
Барсук А.И. Библиографоведение в системе книговедческих дисциплин. /моногр. Книга, 1975. - 204 с.
Беловицкая А.А. Общее книговедение: учебник / А.А. Беловицкая; Моск. гос. ун-т печати. – М.: МГУП, 2007. – 393 с.
Бродский И.А. Нобелевская лекция, - М., 1987.
Book, media, movie - Анализ - Google Trends (2022)
Венцель Я. Лаборатория дизайна! Это книга! // Университетская книга. - М., 14.05.2018
Видянова А. Эксперт: Книги казахстанских издательств могут потерять место на полках // Капитал (kapital.kz) 26.06.2020.
Denis M. Einleitung in die Bücherkunde. Erster Theil. Bibliographie. Zweiter Theil. Literargeschichte / M. Denis. — Wien, 1777—1778. — 277 S.; 423 S.
Ebert F.A. Bibliographie // AUgemeine Enayklopedie des Wis-ssnschaften und Kunste / Ersch J.S., Gruber J.G. Lps.,1823. T.10. S.47.; Vorreda // A 1Іцетеіnes bi bl і ograph isches Lex ikon . Lpz . , 1921. Bd.1. S.IX-XYI.
Empfohlene Zitierung / Suggested Citation: Tsvetkova, M. (2019). Cross-Disciplinary Higher Education between Medialogy and Bibliology: Book Science as Degree Programme in Universities Worldwide. European Journal of Contemporary Education, 8(4), 889-919. https:// doi.org/10.13187/ejced.2019.4.889
Елеукенов Ш.Р., Шалгынбаева Ж. История казахской книги. - Алматы: Санат, 1999. – 188 с.
Елеукенов, Ш.В XXI век - без казахстанских книг [Текст] : [Беседа о книгоиздании казахской литературы, которая стала ниже, чем в 1917 году/ Ш. Елеукенов; подготовила Л.Енисеева] // Аргументы и факты. Казахстан. 15.08.1998. - С.4.
Жир О. Книжный рынок в Казахстане: осторожный оптимизм вопреки статистике. // Университетская книга. - М., 01.02.2022.
Книговедение и его задачи в свете актуальных проблем советского книжного дела / Н. М. Сикорский, Е. Л. Немировский. - М., 1974. - 37 с.
Книговедение и история книг: Учебное пособие / Г.А. Кадралиева, Ж.А. Керимбаева, А.А. Тиерменова, С.Т. Шингалиева – Нур-Султан: Некоммерческое акционерное общество «Холдинг «Кəсіпқор», 2019. -116 с.
Левин А., Соснина А. Книга сегодня: приоритеты читателей и издателей // Университетская книга. - М., 12.03.2014.
Ковалев Г. Рынок казахстанской литературы переживает ренессанс // Капитал (kapital.kz) 26.12.2017.
Культура мирового и национального книгоиздания: учебное пособие для студентов и магистрантов по направлениям: издательское дело, дизайн, журналистика, полиграфия. / Муканова Г.К., Мухамадиева Л.И., Солтанаев С.М./ отв. ред. С. Медеубек. – Алматы : Қазақ университетi, 2020, - 170 с.
Куфаев М. Н. Избранное : труды по книговедению и библиографоведению. - М., 1981.
Куфаев М. Н. Проблема философии книги. Книга в процессе общения. - М., 2004.
livelib.ru:https://www.livelib.ru/book/1000036503-biblioteka-bibliografiya-dokumentatsiya-izbrannye-trudy-pionera-informatiki-sbornik-pol-otle
Мамажанов М.К., Коротовский М.П. Книги Казахстана. / М.К. Мамажанов, М.П. Коротовский. - Алма-Ата : Казахстан, 1977. – 192 с.
Migon, 2013 – Migon, K. (2013). About the need and benefits of the research of book science history: an attempt of analysis from the perspective of the science of science. Knygotyra, Vol. 60, pp. 19-32.
Nestler F. Bibliographie: Einfuhrung in die Theorie, Methoden und Gesctiichte der biblіographische L і teratur inFoormat і on und die allgemeinen bіbіographischen Verzeіehnis.2.Aufl. Lpz.,1989. 420 S.
Otlet Paul. Traité de documentation : le livre sur le livre, théorie et pratique. — Bruxelles: Editions Mundaneum, 1934. - 431 с.
Otlet, 1934 – Otlet, P. (1934). Traité de Documentation: Le Livre sur le Livre: Théorie et Pratique. Bruxelles: Editiones Mundaneum, Palais Mondial.
Отле П. Библиотека, библиография, документация. Избранные труды пионера информатики (сборник), - М., 2004. – 350 с.
Столяров Ю.Н. Искусственный интеллект и книжная библиотечная отрасль: направления разработки проблемы. Научные и технические библиотеки. 2022;(1):17-34. https://doi.org/10.33186/1027-3689-2022-1-17-34
Peignot Dictionnaire raisonne` de bibliologie..., t. 1 - 2, suppl., 1802 – 1804.
Schneider G. Einfuhrung in die Bibliographie. Lpz.,1936. 203 S.
Schmid Alois: Martin Schrettinger aus Neumarkt in der Oberpfalz. In: Jahresbericht des Historischen Vereins für Neumarkt i.d. Opf. und Umgebung 22, 1999, p. 139–162.
Tsvetkova, 2012 – Tsvetkova, M. (2012). The book as medium. Sofia: Enthusiast. [in Bulgarian]
Шалгынбай Ж.Ж. Из истории реформирования книгоиздательского дела Казахстана периода государственной независимости / - Алматы: Институт литературы и искусства им. М. О. Ауэзова, 2017. С.183.
Шалгынбай Ж.Ж. Н.Ф. Катанов и цензура казахской книги начала ХХ века // Естественно-гуманитарные исследования, история и археология, 2018.
Шалгынбай Ж.Ж. Некоторые вопросы формирования источниковой базы казахского книгоиздания досоветского периода / - Алматы: Институт литературы и искусства им. М. О. Ауэзова, 2020. ulagat.com›2020/07/14/некоторые…формирования-исто/
Шомракова И.А., Эльяшевич Д.А. Отечественное книговедение в XXI в.: проблемы и перспективы 2012 Библиосфера, 2012, № 3, с. 9-12.
Щербинина, Ю. В. Время библиоскопов: современность в зеркале книжной культуры / Ю. В. Щербинина. - Москва : Форум : Неолит, 2016. – 416 с. : ил
Эльяшевич Д. А. Книговедение: жизнь после смерти // Труды Санкт-Петербургского государственного института культуры. 2018. Т. 217. С. 60-63.
Эльяшевич Д. А., Мутьев В. А. Зарубежное книговедение: анализ исследовательских подходов (на примере переводных монографий) // Вестник Санкт-Петербургского государственного института культуры. 2020. № 4 (45) С. 180-186.
Эльяшевич Д. А., Мутьев В. А. Новое книговедение: взгляд в будущее // Библиосфера. 2021. № 1. С. 43-53. https://doi. org/10.20913/1815-3186-2021-1-43-53.
wikikou.ru›wiki/List_of_book_arts_centers

References:
Barb'e F. (2018) Evropa Gutenberga: kniga i izobretenie zapadnogo moderna (XIII-XVI vv.) / per. s fr. I. Kushnarevoj; pod nauch. red. A. Markovoj [Gutenberg's Europe: the Book and the Invention of Western Modernity (13th-16th centuries). Kushnareva; ed. by A. Markova.]. M.: Izd-vo In-ta Gajdara, pp.491.
Barsuk A.I. (1975) Bibliografovedenie v sisteme knigovedcheskih disciplin [Bibliography in the system of book science disciplines].Monogr. Kniga, pp.204.
Belovickaya A.A. (2007) Obshchee knigovedenie: uchebnik [General Book Science: Textbook].Mosk. gos. un-t pechati. – M.: MGUP, pp.393.
Book, media, movie - Analysis - Google Trends (2022)
Brodskij I.A. (1987) Nobelevskaya lekciya [Nobel Lecture]. https://brodskiy.su/proza/nobelevskaya-lektsiya
Vencel' Ya. (2018) Laboratoriya dizajna! Eto kniga![Design Lab! It's a book!] //Universitetskaya kniga. – M., 14.05.2018
Vidyanova A. (2020) Ekspert: Knigi kazahstanskih izdatel'stv mogut poteryat' mesto na polkah [Expert: Books by Kazakhstani publishers may lose shelf space].Kapital (kapital.kz).
Denis M. (1777—1778) Einleitung in die Bücherkunde. Erster Theil. Bibliographie. Zweiter Theil. Literargeschichte [Introduction to book lore. First part. Bibliography. Second part. Literary History].Wien,pp. 277,423.
Ebert F.A. Bibliographie // AUgemeine Enayklopedie des Wis-ssnschaften und Kunste / Ersch J.S., Gruber J.G. Lps.,1823. T.10. S.47.; Vorreda // A 1Іceteіnes bi bl і ograph isches Lex ikon . Lpz . , 1921. Bd.1. S.IX-XYI.
Eleukenov Sh.R., Shalgynbaeva Zh. (1999) Istoriya kazahskoj knigi [History of the Kazakh Book]. Almaty: Sanat.
Eleukenov Sh.R (1998) XXI vek - bez kazahstanskih knig [Tekst] : [Beseda o knigoizdanii kazahskoj literatury, kotoraya stala nizhe, chem v 1917 godu [In the XXI century - without Kazakhstani books [Text]: A conversation about the book publishing of Kazakh literature, which has become lower than in 1917] / Sh. Eleukenov; podgotovila L.Eniseeva] // Argumenty i fakty. Kazahstan. 15.08.1998. - S.4.
El'yashevich D. A. (2018) Knigovedenie: zhizn' posle smerti [Book Science: Life After Death]. Trudy Sankt-Peterburgskogo gosudarstvennogo instituta kul'tury. T. 217. pp. 60-63.
El'yashevich D. A., Mut'ev V. A. (2020) Zarubezhnoe knigovedenie: analiz issledovatel'skih podhodov (na primere perevodnyh monografij) [Foreign Book Studies: Analysis of Research Approaches (on the Example of Translated Monographs)].Vestnik Sankt-Peterburgskogo gosudarstvennogo instituta kul'tury.. № 4 (45) S. pp.180-186.
El'yashevich D. A., Mut'ev V. A. (2021) Novoe knigovedenie: vzglyad v budushchee [he New Book Science: A Look into the Future] Bibliosfera. № 1. pp. 43-53.
Kadralieva G.A., Kerimbaeva Zh.A., Tiermenova A.A., Shingalieva S.T.(2019) Knigovedenie i istoriya knig: Uchebnoe posobie [Book Science and History of Books: Textbook].Nur-Sultan: Nekommercheskoe akcionernoe obshchestvo «Holding «Kəsіpқor».
Kovalev G. (2017) Rynok kazahstanskoj literatury perezhivaet renessans [The Kazakh literature market is experiencing a renaissance]. Kapital (kapital.kz).
Kufaev M. N. (1981) Izbrannoe : trudy po knigovedeniyu i bibliografo-vedeniyu [Selected Works in Book Science and Bibliography].M.
Kufaev M. N. (2004) Problema filosofii knigi. Kniga v processe obshcheniya [The problem of the philosophy of the book. The Book in the Process of Communication].M.
Levin A., Sosnina A. Kniga segodnya: prioritety chitatelej i izdatelej [The Book Today: Reader and Publisher Priorities] // Universitetskaya kniga. - M., 12.03.2014.
livelib.ru:https://www.livelib.ru/book/1000036503-biblioteka-bibliografiya-dokumentatsiya-izbrannye-trudy-pionera-informatiki-sbornik-pol-otle
Mamazhanov M.K., Korotovskij M.P. (1977) Knigi Kazahstana [Books of Kazakhstan]. Alma-Ata : Kazahstan, pp.192.
Migon, K. (2013). About the need and benefits of the research of book science history: an attempt of analysis from the perspective of the science of science. Knygotyra, Vol. 60, pp. 19-32.
Mukanova G.K., Muhamadieva L.I., Soltanaev S.M./ otv. red. S. Medeubek (2020) Kul'tura mirovogo i nacional'nogo knigoizdaniya: uchebnoe posobie dlya studentov i magistrantov po napravleniyam: izdatel'skoe delo, dizajn, zhurnalistika, poligrafiya [Culture of World and National Book Publishing: Textbook for students and graduate students in publishing, design, journalism, printing].Almaty: Қazaқ universiteti, pp.170.
Nestler F. (1989) Bibliographie: Einfuhrung in die Theorie, Methoden und Gesctiichte der biblіographische Lіteratur in Foormatі on und die allgemeinen bіbіographischen [Bibliography: introduction to the theory, methods and Gesctiichte of biblіographic Lіteratur in Foormatі on and the general bіbіographic].Verzeіehnis.2.Aufl. Lpz.,pp.420.
Otle P. (2004) Biblioteka, bibliografiya, dokumentaciya. Izbrannye trudy pionera informatiki [Library, bibliography, documentation. Selected Works of a Pioneer of Computer Science]. (sbornik), - M., pp. 350.
Otlet P. (1934) Traité de Documentation: Le Livre sur le Livre: Théorie et Pratique [Treaty of Documentation: The Book about the Book: Theory and Practice]. Bruxelles: Editiones Mundaneum, Palais Mondial.
Otlet Paul. (1934) Traité de documentation : le livre sur le livre, théorie et pratique [Treaty of Documentation: The Book about the Book: Theory and Practice]. Bruxelles: Editions Mundaneum, pp. 431.
Peignot Dictionnaire raisonne` de bibliologie..., t. 1 - 2, suppl., 1802 – 1804.
Schneider G. (1936) Einfuhrung in die Bibliographie [Introduction to the bibliography]. Lpz., pp.203.
Shalgynbaj Zh.Zh. (2017) Iz istorii reformirovaniya knigoizdatel'skogo dela Kazahstana perioda gosudarstvennoj nezavisimosti [From the history of book publishing reform in Kazakhstan during the period of state independence]. Almaty: Institut literatury i iskusstva im. M. O. Auezova.
Shalgynbaj Zh.Zh. (2020) Nekotorye voprosy formirovaniya istochnikovoj bazy kazahskogo knigoizdaniya dosovetskogo perioda [Some Issues of the Formation of the Source Base of Kazakh Book Publishing in the Pre-Soviet Period].Almaty: Institut literatury i iskusstva im. M. O. Auezova.
Schmid Alois: Martin Schrettinger aus Neumarkt in der Oberpfalz. In: Jahresbericht des Historischen Vereins für Neumarkt i.d. Opf. und Umgebung 22, 1999, p. 139–162.
Shalgynbaj Zh.Zh. N.F. (2018) Katanov i cenzura kazahskoj knigi nachala XX veka [Katanov and the censorship of Kazakh books of the early twentieth century]. Estestvenno-gumanitarnye issledovaniya, istoriya i arheologiya.
Shcherbinina, Yu. V. (2016) Vremya biblioskopov: sovremennost' v zerkale knizhnoj kul'tury [Biblioscope Time: Modernity in the Mirror of Book Culture].Moskva : Forum : Neolit, pp.416.
Shomrakova I.A., El'yashevich D.A. (2012) Otechestvennoe knigovedenie v XXI v.: problemy i perspektivy [Native Book Science in the XXI Century: Problems and Prospects]. Bibliosfera, № 3, pp. 9-12.
Sikorskij N.M. Nemirovskij E. L. (1974) Knigovedenie i ego zadachi v svete aktual'nyh problem sovetskogo knizhnogo dela [ Book science and its tasks in the light of current problems of the Soviet book industry].pp. 37.
Stolyarov Yu.N. (2022) Iskusstvennyj intellekt i knizhnaya bibliotechnaya otrasl': napravleniya razrabotki problemy. Nauchnye i tekhnicheskie biblioteki [Artificial intelligence and the book library industry: directions for developing the problem. Scientific and technical libraries.]. pp.17-34. https://doi.org/10.33186/1027-3689-2022-1-17-34
Tsvetkova M. (2012) The book as medium. Sofia: Enthusiast. [in Bulgarian].
Tsvetkova M. (2019) Empfohlene Zitierung / Suggested Citation: Cross-Disciplinary Higher Education between Medialogy and Bibliology: Book Science as Degree Programme in Universities Worldwide. European Journal of Contemporary Education, 8(4), 889-919. https:// doi.org/10.13187/ejced.2019.4.889 wikikou.ru›wiki/List_of_book_arts_centers
Zhir O. Knizhnyj rynok v Kazahstane: ostorozhnyj optimizm vopreki statistike (2022) [Book market in Kazakhstan: cautious optimism despite the statistics]. Universitetskaya kniga, - M. 01.02.2022.

Жүктелулер

Как цитировать

Mukhamadiyeva, L. I., & Alzhanova, A. B. (2023). Қазіргі кітаптану ғылымының әдебиет пен баспа ұйымдары акторларының өзара қарым-қатынас алаңындағы дискурсы. Журналистика сериясы, 67(1). https://doi.org/10.26577/HJ.2023.v67.i1.06