Журнал саясаты

Қолжазбаны жариялау шарттары

«ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналы желілік (электронды) форматта журнал нөмірлері шығуының мынадай белгіленген мерзімінде жылына 4 рет шығарылады: бірінші нөмір 20-наурызға дейін, екінші нөмір 20-маусымға дейін; үшінші нөмір 20-қыркүйекке дейін және төртінші нөмір 20-желтоқсанға дейін шығарылады.

«ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналына жариялау үшін тақырып бағыттарына сәйкес келетін және қолжазбаны ресімдеу талаптары бойынша қатаң ресімделген, автор (авторлар) бұрын жарияламаған қазақ, орыс немесе ағылшын тіліндегі мақалалар қабылданады.

Ғылыми мақаланың қолжазбасын автор редакциялық алқаға хат-хабар үшін (қолжазбаның авторлық ұжымы қатарынан 2 және одан да көп тең авторлары болған жағдайда айқындалған) журналдың келесі нөмірі шыққанға дейін кемінде екі ай бұрын ұсынады. Журналда жариялауға көлемі 3 000 сөзден кем болмайтын және 7 000 сөзден аспайтын қолжазбалар (атауын, авторлар туралы мәліметтерді, аннотацияларды, кілт сөздерді, библиографиялық тізімді есепке алмағанда) қабылданады.

Автор қолжазбаны хат-хабарларға арналған электронды платформа арқылы, барлық әдісі қолданылған мақала мен оның авторларын көрсете отырып жүктеуге тиіс. Бір автордың мақаласы (жеке немесе тең авторлықпен дайындалған) журналда күнтізбелік жыл ішінде бір реттен артық жарияланбауы мүмкін.

Авторлар бұрын басқа басылымдарда (баспа, электронды және басқа да ашық көздерде) жарияланбаған түпнұсқа жұмысты редакцияға ұсынуы керек. Авторлар зерттеу нәтижелерінің сенімділігі, жаңалығы, дәлелі үшін жауап береді. Қолжазбаны «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» редколлегиясы қарастырған, сондай-ақ жарияланғаннан кейін авторлар бұл қолжазбаны басқа басылымда жариялауды ниеттенбеуге міндеттенеді.

Қолжазбамен жұмыс істеу кезінде редакция, хат-хабар авторы мен рецензенттер арасындағы байланыс OJS электронды (онлайн) платформасымен, ал ерекше жағдайларда электрондық поштамен жүзеге асады.

Журналдың редакциялық алқасы автордан/авторлардан келіп түскен қолжазбаларды қарайды, оларды рецензиялауды ұйымдастырады және қолжазба электронды платформа арқылы келіп түскен күннен бастап екі ай ішінде жариялау немесе бас тарту туралы шешім қабылдайды.

Журналда жариялауға мақұлданған қолжазбаның авторы(лары) журнал сайтында орналасқан Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың ғылыми журналдарында жарияланғаны үшін бекітілген баға прейскурантына сәйкес ақы төлеуге міндетті. Жарияланым үшін ақы төленгені туралы түбіртекті автор(-лар) журнал редакциясының электрондық поштасының мекенжайына pdf форматында жібереді.

Мәтіндерді көшіру және плагиат

«ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» редакциялық алқасы қолжазбаның ресми талаптарға сәйкестігін қарау кезінде (қолжазбаны ресімдеу) қолжазбадағы пайдаланылған мәтіннің болуын плагиатқа тексеру жүйесі арқылы тексереді, оған университет жазылымымен немесе ұлттық жазылым негізінде қол жеткізіледі.

Антиплагиат жүйесі арқылы тексеру нәтижелері бойынша түпнұсқалығы 75% - дан асатын түпнұсқа қолжазба одан әрі рецензиялау үшін жіберіледі. Егер қолжазба журналда қойылатын ресімдеу талаптарына сәйкес келмесе және плагиатқа тексеру нәтижелері бойынша түпнұсқа жұмыс болып табылмаса, қолжазбаға тиісті өзгерістер енгізу үшін және қолжазбаны журналдың электронды платформасы арқылы редакциялық алқаның қарауына қайта түскенше авторға қайтарылады.

Егер авторлар қолжазбаны жазу кезінде басқа зерттеушілердің жұмыстарын, мақалаларын, ережелерін немесе дәйексөздері мен пікірлерін пайдаланса, онда олар осы ғалымдардың жұмыстарына сілтеме жасап, дәйексөз мәтінін дұрыс шығаруы керек. Плагиат Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ этика кодексінің принциптерін бұзатын, этикаға жат әрекет болып табылады және «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясына» қолайсыз болып шығады.

Баспа процесіне қатысушы тұлғалар, әсіресе «ҚазҰУ хабаршысы» журналының редколлегия мүшелері ғылыми мақалалардың жоғары сапасын қамтамасыз ету үшін, жалған мәліметтерді пайдалану, деректерді бұрмалау және т.б. сияқты теріс пиғылды практиканы болдырмау үшін, қоғамның ғылыми жетістіктерді мойындауын қамтамасыз ету үшін халықаралық қоғамдастық пен ҚазҰУ қабылдаған ғылыми этиканың қағидатын, стандарты мен нормасын сақтауға, мұндай келеңсіздіктің алдын алу мақсатында шаралар қабылдауға міндеттенеді.

 «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналының редакциялық алқасының мүшелері халықаралық қоғамдастық пен әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-да қабылданған авторлардың, редколлегия мүшелерінің, рецензенттердің ғылыми этика қағидаларын, стандарттары мен нормаларын бұзбауға міндеттенеді.

Халықаралық қоғамдастық пен әл-Фараби атындағы ҚазҰУ қабылдаған ғылыми этика қағидаттарын, стандарттары мен нормаларын бұзу анықталған жағдайда журналдың редакциялық алқасы «ҚазҰУ ғылыми журналдарына арналған жариялау этикасына» сәйкес,  әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың этика кодексіне мен Жарияға шығарудың этикасы комитеті (COPE) стандартына сәйкес әрекет етуге міндеттенеді.

Егер «ҚазҰУ хабаршысы» журналында жарияланған мақалада ғылыми этика қағидасын, стандарты мен нормасын бұзған фактісі (фактілері) анықталса, редакция алқасы осы мақаланы жарияланған нөмірден және журналдың ресми веб-сайтынан алып тастауға (мақаланың ретракциясын жүзеге асыруға), автордың(лардың) ғылыми этика қағидатын, стандарты мен нормасын нақты бұзушылығын міндетті түрде көрсете отырып алып тастауға және журналдың кезекті нөмірінде тиісті хабарландыру орналастыруға міндеттенеді.

Ғылыми этика қағидасын, стандарты мен нормасын бұзу фактісі анықталған жағдайда ғылыми этика қағидасын, стандарты мен нормасын бұзу фактісі(-лері) анықталған күннен бастап мақаланың авторы(лары) «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясына» және ҚазҰУ шығарған басқа да ғылыми журналдарға 3 жыл бойына мақала бере алмайды.

Рецензиялау процесі

Журнал редакциясына келіп түскен және формалды, ресімдеу талаптарына және түпнұсқаға сәйкес келетін қолжазбалар плагиатпен тексеру жүйесі арқылы анықтау негізінде міндетті түрде одан әрі рецензиялауға жіберіледі.

Егер қолжазбаның авторында (авторларында) басқа ғалымдармен мүдделер қақтығысы болған жағдайда, ол(лар) аталған қолжазбаны сол ғалымға(дарға) (рецензентке) жібермеу және қолжазбаны объективті бағалау үшін ілеспе хатта осындай мүдделер қайшылығының бар-жоғын көрсетуге міндетті.

«ҚазҰУ Хабаршысы. Журналистика» сериясы «екі жақты-соқыр» әдісін  қолданып, ғылым кандидаты, ғылым докторы, философия докторы (PhD) ғылыми дәрежесі бар және рецензияланатын қолжазба тақырыбы бойынша ғылыми мамандануы бар кемінде екі ғалымға рецензия жасатады.

Рецензиялау құпия түрде жүргізіледі: мақала қолжазбасында авторлар туралы дерек көрсетілмей, журналдың электронды платформасы арқылы рецензенттерге жіберіледі. Рецензенттерден қолжазбаның негізгі ғылыми критерийлерге сәйкестігін, сондай-ақ оның маңыздылық сапасын нақты, объективті және дәлелді бағалау талап етіледі.

Рецензенттерден қорытындылар алғаннан кейін жауапты редактор оларды авторға рецензенттердің деректерін көрсетпей хат-хабар үшін, ескертулерге жауап беру, тиісті өзгерістер енгізу және қолжазбаны электронды платформа арқылы қайта жіберу үшін жолдайды. Автор (лар) ескертулерге жауаптардан, қолжазбаға өзгерістер енгізуден және оны «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналының редакциясына қайта жіберуден түсіндірмей бас тарта алады.

Барлық ескертулерге жауап бергеннен, рецензенттердің ескертулерін түзеу үшін қолжазбаға өзгерістер енгізген және оны журнал редакциясына қайта жіберген соң ғылыми редактор барлық материалдарды рецензентке(-терге) қайта рецензиялау үшін жібереді.

Екі рецензент пен жауапты редактордың оң қорытындысы бар қолжазба «ҚазҰУ Хабаршысы. Журналист сериясы» журналына қабылдау кезегіне сәйкес жариялауға ұсынылады. Редакциялық алқа мақұлдаған қолжазба журнал номеріне әзірлеу үшін жауапты хатшыға беріледі.

Егер рецензенттің бірі қолжазба бойынша оң, ал екіншісі – теріс қорытынды берген жағдайда қолжазбаны ғылыми редактор үшінші рецензентке немесе қолжазба тақырыбы бойынша маман болып табылатын редколлегия мүшесіне жібереді. Үшінші рецензент немесе редакциялық алқа мүшесі оң қорытынды берген жағдайда қолжазба жарияланымын қабылдау/қабылдамау туралы шешімді «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналының ғылыми редакторы қабылдайды.

Екі теріс пікір болған жағдайда қолжазба журналда жарияланбайды.

Редакциялық алқа рецензия нәтижесі бойынша қабылдамаған мақал материалдарын редакциялық алқа өз мақсатында пайдаланбайды. Редактор немесе жауапты хатшы хат-хабар үшін авторға жариялаудан бас тарту туралы хабарлайды және рецензенттердің қортындыларын жібереді.

Қолжазбаларға рецензиялар журналдың электронды платформасында электронды форматта үш жыл бойы сақталады.

Рецензиялау мерзімін мақалаға жауапты редактор тағайындайды және рецензенттердің қолжазбаны қарау мерзімі материалды рецензенттерге жіберген күннен бастап екі айдан аспауы керек.

Еркін қол жеткізу саясаты және мұрағаттау

 «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналының ресми сайты өзінің контентіне толық ашық. Бұл - әлемдік ғылыми қауымдастық ауқымында журнал үшін мол ақпаратқа жол ашады.

Сондай-ақ журналдың веб-сайтында авторлар мен оқырмандар үшін журналдың қызметі туралы қажетті ақпарат ұсынылған: жариялау шарттары, қолжазбаларды ресімдеу және журналға ұсыну ережелері, журналды қалыптастыру және қолжазбаларды рецензиялау тәртібі, жарияланым этикасы, редакциялық алқа туралы мәліметтер, ғылыми редактор мен жауапты хатшының байланыс деректері бар.

Оқырмандар мен авторлар журналдың ағымдағы нөмірінің электронды нұсқасымен және мұрағаттармен таныса алады. Журналдың электронды түрдегі барлық жарияланымы Creative Commons Attribution License (CC BY-NC 4.0) лицензиясы талаптарында тегін және шектеусіз таратылады.

Авторлық құқық және лицензиялау

«ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналының авторлары ғылыми жұмысқа автор ретіндегі құқығын сақтайды және журналға алғашқы жариялау құқығын береді, оны Creative Commons Attribution License (CC BY-NC 4.0) лицензиясы бойынша бір уақытта лицензиялайды.

Қолжазбаның авторлығы қолжазбаны жасауға, ойды қалыптастыруға, мақала жазуға, нәтижелерді түсіндіруге тікелей қатысқан және ғылыми нәтижелерді алуға елеулі үлес қосқан зерттеушілерге тиесілі.

Creative Commons Attribution License лицензиясының шарттары бойынша авторлар өз қолжазбасына құқығын сақтайды, бұл ретте барлығына осы жұмыстың авторлығын міндетті түрде белгілей отырып және осы журналдағы бірегей жарияланымға сілтеме жасай отырып, оларды еркін жүктеуге, қайта пайдалануға, қайта басуға, өзгертуге, таратуға немесе көшіруге рұқсат береді. Журналға сілтеме жасалған кезде осы әрекеттердің барлығына авторлардан немесе баспагерлерден рұқсат талап етілмейді.

Авторлар өз мақалаларын басқа дереккөздерде (мысалы, институционалдық мұрағатта, әлеуметтік желілерде және т.б.) оның осы журналдағы түпнұсқа жарияланымына міндетті түрде сілтеме жасай отырып тарату құқығын сақтайды.

Құпиялылық шарттары

Авторлар туралы ақпараттық дерек: олардың есімі, аффилиациясы, байланыс мәліметі, атқаратын лауазымы мен академиялық дәрежесі туралы мәлімет, сондай-ақ халықаралық дерекқордағы авторлар бейінінің сәйкестендіргішіне сілтемелер «Авторлар туралы мәлімет» деген бөлімдегі мақалада орналастырылады.

 «ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы» журналының редакциялық алқасының мүшелері жарияланғанға дейін қабылданған қолжазба туралы ақпаратты рецензенттерден басқа үшінші тұлғаға бермейді. Сондай-ақ редакция авторларға және басқа тұлғаларға рецензенттер туралы мәлімет  айтпайды.

Жариялау процесіне қатысушылардың осы және өзге де мінез-құлық нормасы, атап айтқанда авторлардың, редакциялық алқа мүшелерінің, баспагерлер мен рецензенттердің мінез-құлық қағидаты, нормасы мен стандарты Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың ғылыми журналдарына арналған жариялау этикасына негізделген.