Саяси саладағы ақпараттық және коммуникациялық үрдістерді зерттеу мәселелері
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.202159.i1.07Аннотация
Ақпараттың жеке адам мен мемлекет, жекелеген әлеуметтік топ пен қоғам өміріндегі алатын орны өте маңызды. Ақпарат – адамды өмір сүру ортасына бейімдеуге бағытталған коммуникациялық үрдістің нәтижесі. Сондай-ақ ақпарат билік және мақсатты топ арасындағы коммуникациялық үрдісті жүргізудің құралы. Басқаша айтқанда, мемлекеттің ішкі және сыртқы саясаттағы әртүрлі қоғам категорияларымен коммуникациялық байланысы ақпарат арқылы жүзеге асады.
Зерттеу мақсаты – мемлекеттің саяси жүйесіндегі ақпараттық және коммуникациялық үрдістерді зерттеудегі негізгі мәселелерге тоқталу, оларды жіктеу; “ақпарат” пен “коммуникация” ұғымдары зерттелуінің теориялық-әдістемелік негіздерін талдау; саяси саладағы ақпараттық және коммуникациялық процестердің зерттелудегі мемлекеттік ерекшеліктерді айқындау. Сонымен қатар авторлар саяси ойыншылар арасында қалыптасатын саяси коммуникацияның пайда болуы мен дамуындағы негізгі кезеңдерге ашып көрсетуді мақсат еткен.
Зерттеу нысаны – ақпарат және ол арқылы қалыптасатын қарым-қатынас, яғни коммуникация. Жұмыста қолданбалы әлеуметтік зерттеу әдістері пайдаланылды. Зерттеудің методологиялық негіздеріне сандық және сапалық зерттеулер, атап айтқанда, сауалнама, отандық, батыстық және
ресейлік зерттеушілердің еңбектеріне сараптамалық талдау, жіктеулер жасалды.
Зерттеу нәтижелерінің мемлекеттік саяси жүйедегі ақпараттық және коммуникациялық процестерін жүзеге асырудағы практикалық маңызы зор. Еңбек нәтижесін саясаттану мен журналистика, саяси коммуникация бұқаралық ақпарат құралдары туралы әдістемелерде қолдануға болады.
Түйін сөздер: ақпарат, коммуникация, саясат, қоғам, басқару.
Библиографиялық сілтемелер
Abramson P.R., Aldrich, J.H. Rohde, D.W. Change and Continuity in the 2000 Elections. Washington, D.C., CQ Press, 2002: 337. Beniger I.R. The Control Revolution: Technological and Economic Origins of the Information Society. Cambridge, Mass.: Harvard
University Press, 1986: 493.
Bodrijjar Zh. Rekviem po mass-media. (Pojetika i politika: Al’manah Rossijsko-francuzskogo centra sociologii i filosofii Instituta sociologii Rossijskoj Akademii nauk) Moskva, Institut jeksperimental’noj sociologii. SPb.: Aletejja, 1999: 193, 226.
Chaffee S., Roser C.Involvement and the Consistent of Knowledge, Attitudes and Behaviour. Communication Research,1986: 377. Cohen B.C. The Press and Foreign Policy. Princeton N.J., Princeton University Press, 1963: 288.
Edelman M. Constructing the Political Spectacle. Chicago: University of Chicago Press, 1988: 137.
Edited by Rosengren K.E., Wenner L.A., P. Palmgreen. Media Gratifications Research: Current Perspectives. Beverly Hills, Calif.: Sage Publications, 1985: 311.
Edited by Miller W.E., Levitin T.E. Leadership and Change: The New Politics and the American Electorate. Cambridge, Mass.: Winthrop Publishers, 1976: 267.
Edited by Nimmon D., Sanders K.R. (Handbook of Political Communication). Beverly Hills: Sage Publications, 1981: 732. Edited by Swanson D.L., Nimmon D.P. New Directions in Political Communication. (A Resource Book). Newbury Park, Calif.:
Sage Publications, 1990: 413.
Edited by L.L. Kaid., Mahwah, N.J. (Handbook of Political Communication Research). Lawrence Erlbaum Associates, 2004: 541. Festinger L. Teorija kognitivnogo dissonansa. SPb.: Juventa, 1999: 317.
Ginsberg B., Shefter M. Politics by other means: politicians, prosecutors, and the press from Watergate to Whitewater. New York: Norton, 2002: 266.
Gerbner G. Institutional Pressures on Mass Communicators. (The Sociology of Mass Media Communicators: Sociological Review Monograph). University of Keels, 1969: 205, 248.
Graber D.A. Processing the News: How People Tame the Information Tide. Lanham Md.: University Press of America, 1993: 300. Grachev M.N. Politicheskaja kommunikacija: teoreticheskie koncepcii, modeli, vektory razvitija. Moskva: Prometej, 2004: 325, 328. Hall S. Encoding. Decoding. Media and Cultural Studies: Keyworks. Malden, Mass.: Blackwell Publishers, 2001: 166–176.
Iyengar Sh., Kinder D.R. News that Matters: Television and American Opinion. Chicago: University of Chicago Press, 1987: 187. Iyengar Sh. Is Anyone Responsible? How Television Frames Political Issues. Chicago: University of Chicago Press, 1991: 195. Katz E. Communication Research and the Image of Society. (American Journal of Sociology). Glencoe: Free Press, 1960: 435–440. Kemerov V.E. Obekt, obektivnost’, subektivnost’. (Sovremennyj filosofskij slovar’). Minsk: PANPRINT, 1998: 602.
Lasswell H.D. The Structure and Function of Communication in Society. The Communication of Ideas. L. Bryson. New York: Harper and Brothers, 1948: 43.
Lasswell H.D. Propaganda Technique in the World War. London: Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., 1927: 221, 222. Lazarsfeld P.F. On Social Research and its Language. Chicago: University of Chicago Press, 1993: 333.
Lippman U. Obshhestvennoe mnenie. Moskva: Institut Fonda “Obshhestvennoe mnenie”, 2004: 384. Naumov E.Ju. Kovarnoe obajanie dialoga. (Prava cheloveka v dialoge kul’tur) Moskva: RGGU, 1998: 105.
Neuman W.R., McKnight, L. Solomon R.J. The Gordian Knot: Political Gridlock on the Information Highway. Cambridge, Mass.: MIT Press, 1997: 324.
Sharan P. Sravnitel’naja politologija. Moskva: Rossijskaja akademija upravlenija, 1992: 266.
Solov’ev A.I. Politicheskaja kommunikacija: k probleme teoreticheskoj identifikacii. Polis., 2002: 7, 11. Wiener N. Chelovek upravljajushhij. SPb.: Piter, 2001: 124, 152.
Shennon K. Raboty po teorii informacii i kibernetike. Moskva: Izdatel’stvo inostrannoj literatury, 1969: 829.
Wiener N. Kibernetika, ili Upravlenie i svjaz’ v zhivotnom i mashine. Moskva: Nauka; Glavnaja redakcija izdanij dlja zaru- bezhnyh stran, 1983: 124.
Weiss W. Effects of the Mass Media of Communication. The Handbook of Social Psychology. Reading MA, 1969: 137.