Тәуелсіздік жылдарындағы журналистік білім беру
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2021.v62.i4.01Аннотация
Бұл ғылыми зерттеуде Қазақстанның тәуелсіздік жылдарында цифрлық технологияның қарқынды дамуымен бірге айтарлықтай өзгерістеріске ұшыраған журналистік білім беру саласына шолу жасалады. Журналистика факультетінде оқу бағдарламасының цифрлық ғасыр талабына сәйкес бейімдеудің маңыздылығын атап өтеді. Журналистиканың қарқынды даму тенденциясына сәйкес болашақ кәсіби журналистерді даярлауда студенттерге тек білім берумен шектелмей, сонымен бірге тез өзгеретін әлемде жұмыс істеуге қажетті құралдарды меңгеруіне көбірек мән беру керектігі айтылады. Қазақстанның журналистика саласындағы білім берудегі ең маңызды мәселелерге, яғни студенттерді ғылыми зерттеуге бейімдеу, оларды оқыту әдістемесін жетілдіру және мансапқа қол жеткізуге қажетті алғышарттарды анықтауға ерекше тоқталады. Мұның басты себебі – бұл журналистика нарығындағы сұранысқа сай маман ұсыну талабынан туындаған мәселелер.
Ғылыми зерттеудің негізгі мақсаты – журналистік білім беру саласының 30 жылдағы даму динамикасына шолу жасау және заманауи мәселелерін айқындау.
Ғылыми әдістемесі ретінде осы тақырыпқа қатысты жазылған ғылыми еңбектерге талдау жасаумен қатар, Internews Халықаралық ұйымының медиақоғамдастықтың ақпаратты тұтыну қажеттілігіне жасалған зерттеуінің деректеріне және студенттер арасында осы ғылыми еңбектің авторы жүргізген сауалнама нәтижелері алынды.
Зерттеу барысында анықталғаны білім беру жүйесіндегі өткен реформалардың сәтсіз тұстарын ескере отырып, журналистік білім беруде жаңа реформалар жасау қажет. Журналистік білім беруде жаңа цифрлық технологияларды меңгерту оқу бағдарламаларын медиа нарыққа сай бейімдеу қажет.
Журналистік білім беруде оқу бағдарламалары кәсіби тәжірибені ескере отырып, оқытуды ұсынуы керек және студенттер соңғы курста жұмысқа тұрып кетуі үшін оқу орындары өндіріспен жақсы байланысты қамтамасыз етуі тиіс
Түйін сөздер: Қазақстан, тәуелсіздік, журналистика, журналистік білім беру.
Библиографиялық сілтемелер
Anderson, C. W. (2011). Between creative and quantified audiences: Web metrics and changing patterns of newswork in local US newsrooms. Journalism, 12(5), 550-566.
Bivens, R. K. (2008). The Internet, mobile phones and blogging: How new media are transforming traditional journalism. Journalism Practice, 2(1), 113-129.
Brown, M., &Ibrayeva, G. (2019). Why Study Journalism: Motivation of Future Kazakh Journalists. Central Asian Journal of Social Sciences and Humanities, 1, 35-45.
Center for International Media Assistance. (2018). Defending Independent Media: A Comprehensive Analysis of Aid Flows. Retrieved from https://www.cima.ned.org/publication/comprehensive-analysis-media-aid-flows/
Deuze, M. (2006). Global journalism education: A conceptual approach. Journalism Studies, 7(1), 19–34. doi:10.1080/14616700500450293
Dimmick J., Chen L. (2004), Competition Between the Internet and Traditional News Media: The Gratification-Opportunities Niche Dimension. Journal of Media Economics 17(1):19-33
Freedman, E. (2007). After the Tulip Revolution: Journalism Education in Kyrgyzstan. Asia Pacific Media Educator, 18, 172- 184.
Freedman, E. & Shafer, R. (2012). Advancing a Comprehensive Research Agenda for Central Asian Mass Media. Media Asia, 39(3): 119-126.
Frost C (2019) Being the best you can – journalism standards on the job in Anne Luce (ed) Ethical Reporting of Sensitive Issues London: Routledge
Frost, C (2018) Ethics for Social Media Journalism in Mair, J; Clark, T; Fowler, N; Snoddy, R; and Tait, R (eds) Anti-social Media? The Impact on Journalism and Society London: Abramis pp110-116
International Research and Exchanges Board. (2019). Media Sustainability Index: Development of Sustainable Independent Media in Europe and Eurasia. Washington, DC: IREX.
Kenny, T. & Gross, P. (2008). Journalism in Central Asia: A Victim of Politics, Economics, and Widespread Self-Censorship. The International Journal of Press/Politics, 13(4), 515-525.
MacGregor, P. (2007). Tracking the online audience: Metric data start a subtle revolution. Journalism Studies, 8(2), 280-298.
Masimov K .: Keleshektin әmirshisі. Jasands intellect. NAC Analytica, 2019
Nemecek, M.; Ketterer, S., Ibrayeva, G., & Los, S. (2011). Journalism Education and Professional Training in Kazakhstan: From the Soviet Era to Independence. In E Freedman & R. Ozer Y, M.Kh. Saudbayev (2020). Dynamics of journalistic education in regional Kazakhstani universities: based on 2015-201. Al-Farabi Kazakh National University. Herald of journalism. Vol 3 No 61 (2021). p. 27-45
Shafer (Eds), After the Czars and Commissars: Journalism in Authoritarian Post-Soviet Central Asia ((pp. 217-232). East Lansing, MI: Michigan State University Press
Singer, J. B. (2004). More than ink-stained wretches: The resocialization of print journalists in converged newsrooms. Journalism & Mass Communication Quarterly, 81(4), 838-856.
Skochilo, E.; Toralieva, G.; Freedman, E. & Shafer, R. (2013). Transplanting a Western-style Journalism Education to the Central Asian Republics of the Former Soviet Union: Experiences and Challenges at the American University of Central Asia in Kyrgyzstan. Journalism & Mass Communication Educator, 68(4), 409-420.
Toralieva, G. (2014). Kyrgyzstan-Challenges for Environmental Journalism. In Y. Kalyango& D. Mould (Eds.), Global Journalism Practice and New Media Performance (pp. 214-226). Palgrave Macmillan.
Zaripova G., Kurambayev B. (2019) How the journalism community in Kazakhstan views journalism education // Вестник КазНУ. Серия Журналистики, 3 (53), 83-90. 45
Electronic resource:
https://aikyn.kz/172655/10-onirinde-dauyldy-eskertu-zhariyalandy-tzhm-kazakstandyktarga-undeu-zhasady/
https://www.inform.kz/kz/karzhy-piramidasyna-basshylyk-etken-aktobelikten-70-mln-tenge-ondirildi_a3866874
https://www.inform.kz/kz/nursultan-nazarbaev-eldiktin-zheti-tugyryn-atady_a3866023
https://egemen.kz/article/253528-zhol-apaty-nege-kop
https://abai.kz/post/40608
(https://bulletin-journalism.kaznu.kz/index.php/1-journal/article/view/1167/1060) .
https://ru.internews.kz/wp-content/uploads/2020/01/issledovanie-potrebnostey-mediasoobschestva-kazahstana.pdf
