Travel журналистика: қазіргі медиа кеңістіктегі феномені ретінде
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2023.v67.i1.08Аннотация
Мақала Travel журналистиканың өзектілігі мен оның қажеттіліктері мәселесіне арналған. Зерттеудің өзектілігі баспасөз құралдарындағы ақпараттық қызметтен бөлек оның ағартушылық мақсатта бар екендігін көрсетеді. Осы арқылы медиада қоғамның саяхат арқылы танымы мен түсінігін барынша кеңейтіп қана қоймай, оның өзіндік тәрбие құралы екендігін көрсетеді. Тек ақпараттық бағытта ұстанса да, оның өзіндік ерекшеліктері арқылы топтасыру қалыптастырады.
Зерттеудің мақсаты – саяхатты журналистиканың дамуы мен оның ғаламторда өзгерісінің бар екендігін зерттеп зерделеу. Осылайша, мақалада тек саяхатты журналистиканың өткені мен бүгінін байланыстыру арқылы таныстырылады. Travel журналистика мәселелері тек қазақстандық ғалымдардың ғана емес, алыс-жақын зерттеушілердің зерттеу жұмыстары талданады.
Зерттеудің әдіснамасы ретінде Travel журналистикасын зерттеген Дж. Балдуин (J. Baldwin), Б. Кокинг (B. Cocking), Е. Фюрсич (E.Fürsich), Н.С. Гегелова секілді теоретиктер мен практикатердің еңбектері және саяхат журналистикасын насихаттауды зерттеуші ғалымдардан Г. Кубатьян, С. Миллер (C. Miller) және В.Пиролли (B. Pirolli) еңбектерін қарастыра отырып, саяхат журналитсикасының артықшылықтары туралы хабардар болып, саяхаттаудың негізгі бағыттары визуалды түрде хабарланса, оқырман тарапынан едәуір қызығушылықтарының мол болатындығын аңғартты.
Зерттеудің ғылыми идеясы – салалық журналистиканың белгілі салаларын жекелей қарастыру ғана емес, сонымен қатар қоғам бейнесін толық ашатындығын көрсетеді. Осы арқылы салалық журналистикадағы негізгі теорияларының тұрақталуына, медиада оның дамуы мен журналистикалық жанрларын жекелей қарастыруға барынша мүмкіндік беру керек.
Травел журналистикасына әлемдік тәжірибені ұлттық мәдениетке негізделе отырып берілу керек. Себебі, медиа белгілі дәрежеде тәрбиелеу құралы. Әрі осы арқылы тек өзімізді әлемді тануға себепкер болады. Бұл травел контентті тек сол саланың өкілдері ғана емес, кез келген оқырман тарапынан сұранысқа ие екендігін ескерсек, осы арқылы Қазақстанда травел журналистикасының тұрақты дамуына көмектеседі.
Кілт сөздер: трэвел-журналистика, трэвел-бағдарламалар, ғылыми-көпшілік теледидар, трэвел-шоу, инфотейнмент
Библиографиялық сілтемелер
Cocking B. Travel journalism: Europe imagining the Middle East, International journal of Journalism Studies. 2009. Vol. 10(1). P. 54-68.
Dubovik O. Majesty of Marketing. (2013) – Available at: http://ir.nmu.org.ua/handle/123456789/3235
Fürsich E., Kavoori A.P. Mapping a critical framework for the study of travel journalism, International Journal of Cultural Studies. 2001. Vol. 4(2). P. 149-171.
Гегелова Н.С. Трэвел-журналистика на российском телевидении // Вестник РУДН. Серия Литературоведение. - 2016. - Т.1. -№2. - С. 128-132.
Hanusch F. Taking travel journalism seriously: suggestions for scientific inquiry into a neglected genre, Media International Australia. Communications, Creativity and Global Citizenship, Conference. Brisbane, July 2009, P. 623-636.
Казахстан в гармонии с природой. - Available at: http://veters.kz/
Кубатьян Г. (2017) Travel-журналистика. Путешествуйте и зарабатывайте,- Москва: Гуманитарная академия. – 189 c.
Lehman-Wilzig S. and Seletzky M. Hard news, Soft news, and «General» news: the need and usefulness of intermediate classification, Journal of Journalism, 2010. Vol. 11 (37). P. 37-56.
Ливингстон Д. (2019) Путешествия и исследования в Южной Африке с 1840 по 1855 г. - Москва: Дрофа. – 392 с.
Magill D. The influence of social media on the overseas travel choices of Generation Y. (2017) – Available at: https://www.semanticscholar.org/paper/The-influence-of-social-media-on-the-overseas-of-Y.-Magill/707500b6ae5992a09357c4db37c53434456d0a95
Miller C. How Instagram Is Changing Travel. (2017) – Available at: https://www.nationalgeographic.com/travel/travel-interests/arts-and-culture/how-instagram-is-changing-travel/
Мир путешествий. - Available at: http://www.mirp.kz/
Pirolli B. (2019) Travel journalism - Informing Tourists in the Digital Age. Routledge 711 Third Avenue. - New York: NY. - 196 p.
Pokazanyeva I. Aspects of travel journalism. (2017) – Available at: https://www.academia.edu/23385415/ASPECTS_OF_TRAVEL_JOURNALISM
Rachel M. (2016) Tiede. The importance of travel journalism. Texas: Texas Christian University. - 196 p.
Сейдахметова Д.Ф. Шокан как журналист-исследователь // Межвузовский вестник. - 2011, - №2. – C. 221-222.
Велитченко С.В. Журнaлы-трaвелоги: генезис и развитие жанра путешествий в журналистике // Вестник КазНУ. Серия Журналистика. – 2019. -Т.1. -№1(51). – С. 129-135.
Велитченко С.В. Типологические функциональные особенности трэвел-медиатекстов в глянцевых журналах // Вестник КазНУ. Серия журналистика – 2016. -Т. 1. -№4 (42). - С. 79-83.
Referenses
Baldwin J. The liminality of travel journalism: a case study of joanna lumley’s greek odyssey documentary series. (2011) Available at: https://jessamybaldwin.co.uk/2017/01/16/the-liminalityof-travel-journalism-a-case-study-of-joanna-lumleys-greek-odyssey-2011-documentary-series/
Cocking B. Travel journalism: Europe imagining the Middle East, International journal of Journalism Studies. 2009. Vol. 10(1). P. 54-68.
Dubovik O. Majesty of Marketing. (2013) – Available at: http://ir.nmu.org.ua/handle/123456789/3235
Fürsich E., Kavoori A.P. Mapping a critical framework for the study of travel journalism, International Journal of Cultural Studies. 2001. Vol. 4(2). P. 149-171.
Gegelova N.S. Travel-zhurnalistika na rossiiskom televidenii, Vestnik RUDN Seriya Zhurnalistika [Bulletin of RUDN. Journalism Series]. 2016. Vol. 1. №2. P. 128-132.
Hanusch F. Taking travel journalism seriously: suggestions for scientific inquiry into a neglected genre, Media International Australia. Communications, Creativity and Global Citizenship, Conference. Brisbane, July 2009, P. 623-636.
Kazakhstan v garmonii s prirodoi [Kazakhstan is in harmony with nature] Available at: http://veters.kz/
Kubatyan G. (2017) Travel-jurnalistica. Puteshestvuite i zarabatyvaite [Travel-journalism. Travel and earn money]. Moscow, Gumanitarnaya academia, 189 p.
Lehman-Wilzig S. and Seletzky M. Hard news, Soft news, and «General» news: the need and usefulness of intermediate classification, Journal of Journalism, 2010. Vol. 11 (37). P. 37-56.
Livingston, D. (2009) Puteshestviya i issledovaniya v Uzhnoi Africi s 1840 po 1855g. [Travel and research in South Africa from 1840 to 1855 yy.] Moscow, Drofa, 2009, 392 p.
Magill D. The influence of social media on the overseas travel choices of Generation Y. (2017) – Available at: https://www.semanticscholar.org/paper/The-influence-of-social-media-on-the-overseas-of-Y.-Magill/707500b6ae5992a09357c4db37c53434456d0a95
Miller C. How Instagram Is Changing Travel. (2017) – Available at: https://www.nationalgeographic.com/travel/travel-interests/arts-and-culture/how-instagram-is-changing-travel/
Mir puteshestvii [The world of travel] Available at: http://www.mirp.kz/
Pirolli B. (2019) Travel journalism - Informing Tourists in the Digital Age. Routledge 711 Third Avenue. - New York: NY. - 196 p.
Pokazanyeva I. Aspects of travel journalism. (2017) – Available at: https://www.academia.edu/23385415/ASPECTS_OF_TRAVEL_JOURNALISM
Rachel M. (2016) Tiede. The importance of travel journalism. Texas: Texas Christian University. - 196 p.
Seidahmetova D.F. Shokan kak zhurnalist-isledovatel [Shokan as a research journalist], Mezhvuzovskii vestnik [Intercollegiate Bulletin]. 2011. №2. P. 221-222.
Velitchenko S.V. Zhurnaly-travelogi: Genezis i razvitie zhanra puteshectvii v zhurnalistike [Travelogue magazine: genesis and development of genre of trips in journalism], Vestnik Kaznu. Seriya jurnalistika [Bulletin of KazNU. Journalism Series]. 2019. №1(51). P. 129-135.
Velitchenko S.V. Tipologicheskie funkcionalnye osobennosti travel-mediatekctov v glyancevyh zhurnalah [Typology and functional features of travel-mediatexts in glossy magazines], Vestnik Kaznu. Seriya jurnalistika [Bulletin of KazNU. Journalism Series] 2016. №4 (42). P. 79-83.
