БАҚ-та қазақ халқының рухани мұрасын жариялау динамикасы
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2023.v70.i4.11Кілттік сөздер:
Интернет-басылымдар, баспасөз, ғылыми процесс, қазақ мәдениетінің феномені, аудиовизуалды бағдарламалар.Аннотация
Тақырыптың өзектілігі Қазақстан мәдениетінің көп қырлы құбылысына байланысты, оны қабылдау мемлекеттің өзінде және одан тыс жерлерде жиі орынсыз сипатқа ие болады, осыған байланысты ғылыми қызметкерлер мен өнер қайраткерлерінің алдында әртүрлі коммуникация құралдарының көмегімен жағдайды түзету міндеті тұр. Зерттеудің мақсаты-БАҚ-ты қазақ халқының рухани-мәдени мұрасын көрсету құралы ретінде қарастыру, оны көрсетудің әдістемесі мен динамикасын әртүрлі дереккөздерде зерттеу. Зерттеу үшін эмпирикалық әдіс (мазмұнды талдау) және теориялық әдістер (талдау, синтездеу және жалпылау әдістері) қолданылады. Бұл жұмыста мемлекет өзінің тәуелсіздігі туралы жариялаған сәттен бастап БАҚ-та қазақ мәдениетін жариялау динамикасы жанама түрде қарастырылады; әр түрлі ұлттық (AltynArt, ARTS ACADEMY, Central Asian Journal of Art Studies) және Дүниежүзілік (Vogue, Time, People) арт-басылымдардың мысалында соңғы онжылдықтағы тақырыптық басылымдар талданады; осы тақырыпты БАҚ-та жариялау кезіндегі негізгі олқылықтар қаралды және қазіргі заманғы Бақ дискурсы шеңберінде ақпаратты мәдени кодификациялау негізінде қазақ интернет-журналистикасы саласындағы жаңа ғылыми-мәдени процестердің жандануы куәландырылды. Зерттеудің практикалық маңыздылығы қазақ мәдениетін түсіндіру тәсілдерін және фольклор саласындағы жас мамандар (оның ішінде қазақ), осы салада жұмыс істейтін журналистер, сондай-ақ жоғарыда аталған тақырыпты өзге бағыттарда дамытқысы келетін ғылыми қызметкерлер үшін пайдалы болуы мүмкін ұлттық және халықаралық БАҚ-та Қазақстан халқының рухани мұрасы феноменін ашу деңгейін талдаудан тұрады.
Библиографиялық сілтемелер
Адамс, Э. “Инженер-программист является обладателем главного приза конкурса “Фотографии года” от National Geographic”. https://people.com/human-interest/national-geographic-pictures-of-the-year-contest-photos/
Акимбеков, С. “Ислам в Казахстане: от согласия до запретов?”. Журнал “Центр Азии” № 6 (106). 2016. https://www.asiakz.com/islam-v-kazahstane-ot-soglasiya-do-zapretov.
Алимжан, Ж. “Исторические аспекты развития эстрадного танца”. Научный журнал ARTS ACADEMY. Выпуск. 1(5), с. 15-26, 2023. https://artsacademy.kz/assets/images/journal-numbers/2023/01/arts-academy-1-5-2023.pdf
Айзенберг, Л. “Культурный шок: Советская реакция российских СМИ на смену казахского алфавита”. 2022. https://www.academia.edu/96132400/Culture_Shock_The_Russian_Medias_Soviet_Response_to_the_Kazakh_Alphabet_Shift
Барри, Э.“Казахстан переживает самый драматический политический переворот за последние 30 лет. Вот что нужно знать”. 2022. https://time.com/6137439/kazakhstan-protests-russia/
Ван, М. Ю. “Самобытная душа: разнообразные портреты Китая, созданные Хайлун Ма”. 2022. https://www.vogue.com/article/hailun-ma-diverse-portraits-of-china
Дрейк, К. “Путешествие по истории ислама”. 2011. https://time.com/3779354/travels-through-islam-fragments-of-kazakhstan/
Дуйсебай, Е. “Генезис художественно-графической культуры: древний «скифский звериный стиль» и современный казахский орнамент в новой архитектуре”. Научный журнал Central Asian Journal of Art Studies. Том 8 №1, с. 66-81. 2023. https://cajas.kz/journal/article/view/655
Журнал Vogue. https://www.vogue.com/
Журнал People. https://people.com/
Журнал Time. https://time.com/
Каратаева, А. Е.“Влияние культуры на практику связей с общественностью в Казахстане”. Евразийский Союз Ученых (ЕСУ), 5 (74). 2020. https://cyberleninka.ru/article/n/impact-of-culture-on-public-relations-practice-in-kazakhstan.
Каффи, Н. “Казахская культура и литература в программе американского высшего образования”. Керуен, 71 (2). 2021. https://keruenjournal.kz/main/article/view/16
Как казахстанские СМИ влияют на общественное мнение и жизнь людей. 2022. https://el.kz/en/how_kazakh_mass_media_influences_public_opinion_and_people-s_life_45609/
Кох, Х. “Различное влияние традиционных и социальных сетей на общественное доверие (на примере Казахстана)”. 2023. https://www.academia.edu/89329098/The_Differential_Impact_of_Traditional_and_Social_Media_on_Public_Confidence_The_Case_of_Kazakhstan
Коллинз, Н. “Зная меня, зная вас: изображение ЕС в СМИ Казахстана”. 2019. https://www.academia.edu/81433206/Knowing_Me_Knowing_You_Media_Portrayal_of_the_EU_in_Kazakhstan
Кинфу, З. “Функциональные особенности медиапространства Казахстана в контексте глобализации”. 2020. https://www.researchgate.net/publication/347256059_Functional_traits_of_the_media_space_in_Kazakhstan_in_the_context_of_globalization
Кукашев, Р. “Казахская декоративная вышивка”. Культурно-информационный журнал AltynArt. Вып. 3(7), 2021.
Клюгер, Дж. “В Казахстане стартует проект “Год на орбите”. 2015. https://time.com/3753359/space-baikonur-kazakhstan-scott-kelly/
Лэнг, К. “Вирусное выражение лица Николаса Кейджа”. 2017. https://time.com/4871258/nicolas-cage-viral-meme/
Малик, Билал А. “Ислам в постсоветском Казахстане: переживание общественного возрождения ислама через институционализацию”. 2019. https://www.researchgate.net/publication/334044558_Islam_in_Post-Soviet_Kazakhstan_Experiencing_Public_Revival_of_Islam_through_Institutionalisation
Мади, Д. “Содержательные пласты культурных СМИ Казахстана”. 2019. Новостной портал EL.KZ. https://el.kz/ru/soderzhatel_nie_plasti_kul_turnih_smi_kazahstana_25703
Маргулан, Д. “Алькей Маргулан: прикосновение к творческому наследию”. Культурно-информационный журнал AltynArt. Вып. 3(7), 2021. https://designrr.page/?id=168294&token=3861018012&type=FP&h=2810
Миер, Т. “Рита Ора и режиссер Тайка Вайтити Спарк. Слухи о свиданиях появились после того, как она опубликовала фотографию с Ним в обнимку”. 2021. https://people.com/music/rita-ora-sparks-dating-rumors-with-director-taika-waititi/
Мусульманский журнал «Шапағат-Нұр». Официальная страница Facebook. https://www.facebook.com/people/%D0%A8%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%82-%D0%9D%D2%B1%D1%80/100058309698240/
Научный журнал ARTS ACADEMY. https://artsacademy.kz/
Научный журнал Central Asian Journal of Art Studies. https://cajas.kz/journal
Нонино, К. Б. “Игра с восприятием: мир @toucheconomy”. https://www.vogue.com/article/playing-with-perceptions-the-world-of-toucheconomy
Олияр, М. “Убеждение или поляризация? Отношение к LGBTQ+ среди молодых пользователей социальных сетей в Казахстане”. 2023. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02634937.2023.2187759
Пастухов, Е. “Что нужно радикальным исламистам?”. Журнал “Центр Азии” №13-16 (71-74). 2012. https://www.asiakz.com/chto-nuzhno-radikalnym-islamistam
Папуцаки, Э. “Социальные сети, онлайн-активность и государственный контроль в Казахстане”. 2013. https://www.academia.edu/3987729/Social_media_Online_Activism_and_Goverment_Control_in_Kazakhstan
Рейс, М. “Киберпространство на постсоветском пространстве: оценка роли новых Медиа в Центральной Азии”. 2019. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0973598419875266
Рыскулова, Н. “Деколонизация мышления. Как новое поколение Казахстана борется за возрождение своей культуры”. 2023. BBC News, Русская служба. https://www.bbc.com/russian/features-65614334
Сатенштейн, Л. “10 брендов из Восточной Европы, которые произвели фурор во время Месяца моды”. 2017. https://www.vogue.com/article/eastern-european-fashion-brands-to-watch-2017
Сатенштейн, Л. “Как одна женщина транслирует ценность национальных инструментов и одежды Казахстана в Instagram”. 2020. https://www.vogue.com/article/marzhan-kapsamat-kazakhstan-dombra-kazakh-clothing
Сатенштейн, Л. “Лучшие модные Instagram-страницы недели: Дуа Липа, Гунна, Розалия и другие”. 2021. https://www.vogue.com/article/best-fashion-instagrams-dua-lipa-rosalia
Таукелова, А. “Поднебесная мечеть”. Культурно-информационный журнал AltynArt. Вып. 2(6), 2021. https://designrr.page/?id=168295&token=410894263&type=FP&h=5936
Тьян, Н. “Как терроризм преподносится в различных средствах массовой информации. Пример Казахстана”. 2020. https://www.acad1emia.edu/3532624/How_the_Terrorism_is_Presented_in_Different_Media_Case_of_Kazakhstan
Толысбаева, Ж. “Образ Алматы в стихах Веры Савельевой”. 2023. Научный журнал ARTS ACADEMY. Вып. 1(5), с. 87-96. https://artsacademy.kz/assets/images/journal-numbers/2023/01/arts-academy-1-5-2023.pdf
Фридман, Э. “Экологическая журналистика в Кыргызстане и Казахстане: Дефицит репортажей на фоне экологических проблем и проблем со средствами массовой информации”. 2011. https://www.academia.edu/58814073/Environmental_Journalism_in_Kyrgyzstan_and_Kazakhstan_Reporting_Scarce_Amid_Environmental_and_Media_Problems
Фридман, Э. “Исследования журналистики в Центральной Азии: Существует ли путь от доклада на конференции до публикации в журнале?”. 2021. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1326365X211009644
Фрайер, К. “Посмотрите на удивительных китайско-казахских охотников на орлов”. 2015. https://time.com/3698894/eagle-hunting-hunters-china-photos/
Шваб, В. “Введение в исламское медиапространство Центральной Азии”. 2019. https://www.academia.edu/39151030/Introduction_to_the_Islamic_Mediascape_in_Central_Asia
Шваб, В. “Визуальная культура и ислам в Казахстане: на примере социальных сетей телеканала “Асыл Арна”. 2016. https://www.academia.edu/28937313/Visual_Culture_and_Islam_in_Kazakhstan_The_Case_of_Asyl_Arna_s_Social_Media
Шайгозова, Ж. “Құрақ” в современном искусстве Центральной Азии: символический язык и художественный текст”. Научный журнал Central Asian Journal of Art Studies. Том 8 №1, 2023. https://cajas.kz/journal/article/view/653
Юдин, М. “Казахские браслеты”. Культурно-информационный журнал AltynArt. Вып. 4(4), 2020.
Reference
Adams, A. “Software Engineer Is Grand Prize Winner of National Geographic's Pictures of the Year Contest”. 2023.
https://people.com/human-interest/national-geographic-pictures-of-the-year-contest-photos/.
Akimbekov, S. “Islam v Kazakhstane: ot soglasiya do zapretov?” [Islam in Kazakhstan: from consent to prohibitions?]. Center of Asia Magazine No. 6 (106) https://www.asiakz.com/islam-v-kazahstane-ot-soglasiya-do-zapretov.
Alimzhan, J. D. “Istoricheskie aspekty razvitiya estradnogo tanca”
[Historical aspects of the development of pop dance]. The scientific journal ARTS ACADEMY. Issue 1(5), pp. 15-26. 2023. https://artsacademy.kz/assets/images/journal-numbers/2023/01/arts-academy-1-5-2023.pdf
Barry, E. “Kazakhstan Is Facing Its Most Dramatic Political Upheaval in 30 Years. Here's What to Know”. 2022.
Caffee, N. “Kazakh culture and Literature in the American Higher Education Curriculum”. Keruen 71 (2). 2023. https://keruenjournal.kz/main/article/view/16
Collins, N. “Knowing Me, Knowing You: Media Portrayal of the EU in Kazakhstan”. 2019. https://www.academia.edu/81433206/Knowing_Me_Knowing_You_Media_Portrayal_of_the_EU_in_Kazakhstan
Drake, C. “Travels Through Islam: Fragments of Kazakhstan”. 2011. https://time.com/3779354/travels-through-islam-fragments-of-kazakhstan/
Duisebai, E. “Genezis hudojestvenno-graficheskoi kultury: drevnii “skifskii zverinyi stil” i sovremennyi kazakhskii ornament v novoi arhitekture” [The genesis of artistic and graphic culture: the ancient “Scythian animal style” and modern Kazakh ornament in the new architecture] Scientific Journal Central Asian Journal of Art Studies. Volume 8 No. 1, pp. 66-81. 2023. https://cajas.kz/journal/article/view/655
Eisenberg, L.“Culture Shock: The Russian Media's Soviet Response to the Kazakh Alphabet Shift”. 2022. https://www.academia.edu/96132400/Culture_Shock_The_Russian_Medias_Soviet_Response_to_the_Kazakh_Alphabet_Shift
Freedman, E. “Environmental Journalism in Kyrgyzstan and Kazakhstan: Reporting Scarce Amid Environmental and Media Problems”. 2011. https://www.academia.edu/58814073/Environmental_Journalism_in_Kyrgyzstan_and_Kazakhstan_Reporting_Scarce_Amid_Environmental_and_Media_Problems
Freedman, E. “Central Asian Journalism Studies: Is There a Pathway from Conference Paper to Journal Publication?”. 2021. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1326365X211009644
Fryer, K. “See Amazing Chinese Kazakh Eagle Hunters in Action”. https://time.com/3698894/eagle-hunting-hunters-china-photos/
How Kazakh mass media influences on public opinion and people`s life. 2022. https://el.kz/en/how_kazakh_mass_media_influences_public_opinion_and_people-s_life_45609/
Karataeva A. “Vliyaniye kultury na praktiku svyazei s obshestvennostyu v Kazakhstane” [The influence of culture on the practice of public relations in Kazakhstan]. Eurasian Union of Scientists (ESU), 5 (74). 2020. https://cyberleninka.ru/article/n/impact-of-culture-on-public-relations-practice-in-kazakhstan
Koh, H. “The Differential Impact of Traditional and Social Media on Public Confidence: The Case of Kazakhstan”. 2023. https://www.academia.edu/89329098/The_Differential_Impact_of_Traditional_and_Social_Media_on_Public_Confidence_The_Case_of_Kazakhstan
Kukashev, R. “Kazakhskaya dekorativnaya vyshivka”[Kazakh decorative embroidery]. AltynArt cultural and information magazine. Issue 3(7), pp. 19-29. 2021. https://designrr.page/?id=168294&token=3861018012&type=FP&h=2810
Kulturno-informacionnyi zhurnal AltynArt [Cultural and Information magazine AltynArt]. https://www.altynart.kz
Kluger, J. “A Year in Orbit Starts in Kazakhstan”. 2015. https://time.com/3753359/space-baikonur-kazakhstan-scott-kelly/
Kinfu, Z. “Functional traits of the media space in Kazakhstan in the context of globalization”. 2015. https://www.researchgate.net/publication/347256059_Functional_traits_of_the_media_space_in_Kazakhstan_in_the_context_of_globalization
Lang, C. “Nicolas Cage's Viral Facial Expression Has Renewed His Meme Lifespan”. 2017. https://time.com/4871258/nicolas-cage-viral-meme/
Madi, D. “Soderjatelnye plasty kulturnyh SMI Kazakhstana”. News portal EL.KZ. 2017.
Malik, B. Islam in Post-Soviet Kazakhstan: Experiencing Public Revival of Islam through Institutionalization. 2019. https://www.researchgate.net/publication/334044558_Islam_in_Post-Soviet_Kazakhstan_Experiencing_Public_Revival_of_Islam_through_Institutionalisation
Magazine Vogue. https://www.vogue.com/
Magazine People. https://people.com/
Magazine Time. https://time.com/
Margulan, D. “Alkey Margulan: prikosnovenie k tvorcheskomu naslediyu” [Alkey Margulan: touching the creative heritage]. AltynArt cultural and information magazine. Issue 3(7), 2021. https://designrr.page/?id=168294&token=3861018012&type=FP&h=2810
Mier, T. “Rita Ora and Director Taika Waititi Spark. Dating Rumors After She Posts Cuddled Up Photo with Him”. 2021. https://people.com/music/rita-ora-sparks-dating-rumors-with-director-taika-waititi/
Muslim magazine “Shapagat-Nur”. Official Facebook page. https://www.facebook.com/people/%D0%A8%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%82-%D0%9D%D2%B1%D1%80/100058309698240/
Nonino, C. “Playing with Perceptions: the world of @toucheconomy”. 2021. https://www.vogue.com/article/playing-with-perceptions-the-world-of-toucheconomy
Olijar, M. “Persuasion or polarization? LGBTQ+ attitudes among young social media users in Kazakhstan”. 2023. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02634937.2023.2187759
Pastukhov, E. “Chto nujno radikalnym islamistam?” [What do radical Islamists need]. The Center of Asia Magazine No. 13-16 (71-74). 2012. https://www.asiakz.com/chto-nuzhno-radikalnym-islamistam
Papoutsaki, E. “Social media, Online Activism and Government Control in Kazakhstan”. 2013. https://www.academia.edu/3987729/Social_media_Online_Activism_and_Goverment_Control_in_Kazakhstan
Reyaz, M. “Cyberspace in the Post-Soviet States: Assessing the Role of New Media in Central Asia”. 2019. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0973598419875266
Ryskulova, N. “Decolonizaciya myshleniya. Kak novoe pokolenie Kazakhstana boretsa za vozrojdeniye svoei kultury”[“Decolonization of thinking”. How the new generation of Kazakhstan is fighting for the revival of its culture]. BBC News, Russian Service. 2023. https://www.bbc.com/russian/features-65614334.
Satenstein, L. “10 Labels from Eastern Europe and Beyond That Made a Splash During Fashion Month”. 2017. https://www.vogue.com/article/eastern-european-fashion-brands-to-watch-2017.
Satenstein, L. “How One Woman Is Sharing Kazakhstan’s National Instrument and Cultural Dress on Instagram”. 2020. https://www.vogue.com/article/marzhan-kapsamat-kazakhstan-dombra-kazakh-clothing.
Satenstein, L. “The Best Fashion Instagrams of the Week: Dua Lipa, Gunna, Rosalía, and More”. 2021. https://www.vogue.com/article/best-fashion-instagrams-dua-lipa-rosalia.
Schwab, W. “Introduction to the Islamic Mediascape in Central Asia”. 2019. https://www.academia.edu/39151030/Introduction_to_the_Islamic_Mediascape_in_Central_Asia.
Schwab, W. “Visual Culture and Islam in Kazakhstan: The Case of Asyl Arna’s Social Media”. 2016. https://www.academia.edu/28937313/Visual_Culture_and_Islam_in_Kazakhstan_The_Case_of_Asyl_Arna_s_Social_Media
Shaigozova, J. “Quraq v sovremennov iskusstve Centralnoi Azii: simvolicheskii yazyk I hudojestvennui tekst” [“Kurak” in the contemporary art of Central Asia: symbolic language and artistic text]. Scientific journal Central Asian Journal of Art Studies. Volume 8 No. 1, pp. 15-29. 2023. https://cajas.kz/journal/article/view/653
Tyan, N. “How the Terrorism presented in Different Media. Case of Kazakhstan”.
Thomas, A. “Television dependency in independent Kazakhstan”. 2005. https://www.academia.edu/2888308/Television_dependency_in_independent_Kazakhstan.
Tolysbaeva, J. “Obraz Almaty v stihah Very Savel’evoi”. [The image of Almaty in the verses of Vera Savelyeva]. The scientific journal ARTS ACADEMY. Issue 1(5), pp. 87-96. 2023. https://artsacademy.kz/assets/images/journal-numbers/2023/01/arts-academy-1-5-2023.pdf
Taukelova, A. “Podnebesnaya mechet’” [The Celestial Mosque]. AltynArt cultural and information magazine. Issue 2(6), pp. 94-101. 2021. https://designrr.page/?id=168295&token=410894263&type=FP&h=5936
Wang, M. “A Distinctive Soul: Hailun Ma’s Diverse Portraits of China”. https://www.vogue.com/article/hailun-ma-diverse-portraits-of-china. 2022.
Yudin, M. “Kazakhskie braslety” [Kazakh bracelets]. AltynArt cultural and information magazine. Issue 4(4), pp. 14-18. 2020. https://designrr.page/?id=168291&token=2613518554&type=FP&h=4354.
