Моңғолия мен Түркияда әйелдердің БАҚ саласында алатын орны: салыстырмалы зерттеу
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2024.v73.i3.10Кілттік сөздер:
Орталық Азия, Моңғол әйелдері, білім, БАҚ, журналистика, жарнама, кино, Түркия.Аннотация
Осы зерттеуде Моңғолия мен Түркия әйелдер қоғамының өткен және қазіргі өмірлік белгілері қарастырылады және оларды екі елдің медиа секторындағы әйелдер жұмыс күшімен салыстырады. Ғылыми жұмыстың мақсаты мен идеясы – бұқаралық ақпарат құралдарында жұмыс істейтін әйелдердің іс-қызметін талдау және салыстырмалы зерттеу жүргізу арқылы әйел мамандардың өндіріс процесіне қатысуын және олардың қоғамдағы орнын зерттеу, осы екі елдің медиа индустриясында әйелдер еңбегі саласында жұмыс істейтін әйелдердің рөлі, қиындықтары мен мүмкіндіктері арасындағы қарама-қайшылықтарды түсіну. Жұмыстың теориялық маңыздылығы мынада: алынған нәтижелер әртүрлі әлеуметтік ғылымдардың теориялық және әдіснамалық жетістіктерімен байытылған көп салалы зерттеу ретінде ұсынылуы мүмкін. Бұл мәселеге, ең алдымен, әйелдердің жұмыс өміріне немесе әйелдердің жұмыс күшіне қатысуы туралы түсініктерді шектеу пайдалы болар еді.
Практикалық маңыздылығы – жүргізілген зерттеу нәтижелерін журналистік және заңгерлік
тәжірибеде, сонымен қатар салыстырмалы талдауда да қолдануға болады. Біз талқылайтын тақырып аясында қарастырылып отырған жұмыс пен еңбек үйден тыс және жалақы үшін жұмыс істеуді білдіреді. Сөз жоқ, ақы төленбейтін еңбек, әсіресе әйелдерге қатысты болса, әлеуметтік ғылымдарда да, әйелдерді зерттеуде де өте маңызды орын алады, үй шаруашылығы және оны кеңейту тұжырымдамасын енгізеді. Алайда, біздің мәселелеріміздің аясында бұл екінші еңбек тобы тек гендерді қамтиды, сондықтан бұл гендерлік әлеуметтік еңбек бөлінісі мен жұмыс күшіндегі гендерлік кемсітушілікке қатысты жағдайларды қоспағанда талқыланбайды. Зерттеу әдістемесі – зерттеу мақсатына жету үшін екі елдегі (Түркия, Моңғолия) жалдамалы жұмыс күшіне әйелдердің қатысуымен байланысты теориялар мен тәсілдер әртүрлі жіктелді. Социологиялық көзқарасы басым зерттеулерде олар проблемалық аспектілері бойынша екі топтастырылды. Зерттеу нәтижелері бойынша әйелдердің еңбек өміріне қатысу себептеріне, олардың еңбек жағдайларына күмән келтіретіндерге, сондай-ақ шектеулі және ерекше сипат- тағы бизнестің белгілі бір салаларында әйелдердің шоғырлану себептеріне назар аударылды. Ғылыми жұмыстың құндылығы – зерттеу барысында Моңғолия мен Түркияның БАҚ саласындағы әйелдер жұмыс күшіне салыстырмалы зерттеу жүргізілді.