Қазақстан Республикасының туристік имиджін қалыптастыруда Алматы қаласы мен облысының аумақтық брендингі
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2023.v69.i3.03Аннотация
Халықаралық тәжірибені ескере отырып, Алматы қаласы мен облысының сапалы брендингі Қазақстан Республикасының ұлттық имиджін дамытудың маңызды бағыты сияқты. Мемлекеттік жоспарлар мен даму концепцияларын зерделеу билік органдарының жалпы саланы дамытуға қатысуын және оның ішінде байланыс жұмысының маңыздылығын түсінуді көрсетеді. Әлемдік тәжірибедегі жағдайлар ескерілген. Түрлі шетелдік зерттеулер ұсынған модельдер, индекстер және рейтингтер бойынша ағымдағы жағдайды диагностикалау арқылы Алматы брендін одан әрі дамыту нұсқалары қарастырылған. Туристерді жаппай тартудың негізгі мақсаттары мен міндеттері, пайдасы мен ықтимал теріс салдары анықталған. Орындардың нұсқалары туристердің негізгі қалауы мен қозғаушы күштеріне байланысты ұсынылған.
Зерттеудің жаңалығы: туристердің қазіргі сұраныстары мен бәсекелес аумақтардың артықшылықтары негізінде қолайлы имиджді одан әрі дамыту үшін аймақтың қалыптасқан, берік ұстанымдарын қарастыруда. Шетелдік локациялардың табысты тәжірибесіне сүйене отырып, аумақтың бірегей бәсекелестік артықшылығы ретінде аймақтық суббрендтерді дамытудың ықтимал векторлары, ірі, табысты кәсіпорындар мен ұйымдардың брендтерін туған қаламен байланыстыру перспективасын қалыптастыруға үлес ретінде қолайлы сурет көрсетіледі.
Жұмыстың мақсаттары: Алматы қаласы мен облысының аумақтық брендингі саласындағы ағымдағы жағдайды қарастыру, ағымдағы жағдайды және жүргізіліп жатқан күш-жігерді бағалау, табысты, қалыптасқан, танылған туристік орындардың тәжірибесін, әдістерін зерделеу, шетелдік және отандық әзірлемелер ұсынған Қазақстандағы теориялар мен тәжірибелер, пайдалы және қолдануға болатын жерлерді бөліп көрсету. Өңірді тек туристік бағыт ретінде ғана емес, сонымен қатар білім және ғылым саласындағы тартымды нүкте ретінде коммуникациялық қамтамасыз ету бойынша одан әрі жұмыс үшін әзірленген ұсынымдар, жас таланттар мен көрнекті ғалымдардың келуін қамтамасыз ететін инвестициялар практикалық маңызды болып табылады.
Түйін сөздер: туризм, мемлекеттік имидж, Алматы қаласының бренді, суббрендтер, туристік преференциялар, репутация, ұлттық сәйкестігі.
Библиографиялық сілтемелер
2. Anholt, S. (2004). Editorial. Place Brand Public Dipl, 1, 4–11. https://doi.org/10.1057/palgrave.pb.5990001
3. Anholt, S. (2002). Foreword. Journal of Brand Management 9, 229–239. https://doi.org/10.1057/palgrave.bm.2540074
4. Brand Finance (2023). Everyone Wants a Bite of the Big Apple: NYC Named World’s 2nd Best City Brand in New Ranking. Brand Finance. https://brandfinance.com/press-releases/everyone-wants-a-bite-of-the-big-apple-nyc-named-worlds-2nd-best-city-brand-in-new-ranking
5. Chan, A., Suryadipura, D., Kostini N. (2021). City Image: City Branding and City Identity Strategies. Review of Integrative Business and Economics Research, Vol. 10, Supplementary Issue 1 10. https://www.researchgate.net/publication/349477397_City_Image_City_Branding_and_City_Identity_Strategies
6. Choudhary, L.R., Srivastava, P., Panwar, L. (2022). Educational Tourism: A New Concept of Sustainable Development of Tourism. Specialusis Ugdymas, 1 (43). 4684-4689.
7. Cleave, E., Arku, G., Sadler, R., Gilliland J. (2016). The role of place branding in local and regional economic development: bridging the gap between policy and practicality. Regional Studies, Regional Science, 3:1, 207-228, DOI: 10.1080/21681376.2016.1163506
8. Ferreira, F., Castro, C., Gomes, A. (2021). Positive and Negative Social-Cultural, Economic and Environmental Impacts of Tourism on Residents. Advances in Tourism, Technology and Systems, (pp.288-298) 10.1007/978-981-33-4256-9_26.
9. Gaggiotti, H., Kim Cheng Low, P., Yunak, O. (2008). City brand management (CBM): The case of Kazakhstan. Place Branding and Public Diplomacy, 4. 10.1057/palgrave.pb.6000081.
10. Kim Cheng Low, P., Taylor, L.J. (2006). The Branding of Almaty, the Oasis of Central Asia. The Central Asia Business Journal. V. 1. (2), pp. 8-22.
11. King B., Richards G., Yeung E. (2023). City neighbourhood branding and new urban tourism. Current Issues in Tourism, DOI:10.1080/13683500.2023.2214719
12. Liu, Q., Duan, J. (2020). Impact of City Brand Recognition on Subjective Well-Being–Taking Beijing as an Example*. 3rd International Conference on Advances in Management Science and Engineering, pp. 117-128, DOI:10.2991/aebmr.k.200402.022
13. MPP Consulting. (2019). Top 50 Azerbaijan brands 2019. MPP Consulting. Available at: https://www.mppconsulting.com.ua/top100/azbrand2019.pdf
14. MPP Consulting. (2019). Top 50 Kazakh brands 2019. MPP Consulting. Available at: https://www.mppconsulting.com.ua/top100/kazbrand2019.pdf
15. Nation Brands. (2021). The annual report on the most valuable and strongest nation brands, October 2021. [Report]. Nation Brands. Available at: https://static.brandirectory.com/reports/brand-finance-nation-brands-2021-preview.pdf
16. Nation Brands. (2022). The annual report on the most valuable and strongest nation brands. September 2022. [Report]. Nation Brands. Available at: https://static.brandirectory.com/reports/brand-finance-nation-brands-2022-preview.pdf
17. Pompe, A. (2017). City Brand in the Eyes of Values. ABSRJ. 8. 9-22. https://www.researchgate.net/publication/317888333_CITY_BRAND_IN_THE_EYES_OF_VALUES
18. Reiser, D., Crispin, S. (2009). Local perceptions of the reimaging process: The case of the Sullivans Cove waterfront precinct. Journal of Place Management and Development. 2. pp. 109-124. 10.1108/17538330910975856.
19. Roll, M. (2006). Asian Brand Strategy. How Asia Builds strong brands. New-York: PALGRAVE MACMILLAN. - 254 p.
20. Saunders. P. Why Cities Should Value Their Brands, Just As Businesses Do, Forbes. Available at: https://www.forbes.com/sites/petesaunders1/2018/03/21/the-value-of-city-branding/?sh=1a0f80472ec0
21. Sevin, H. E. (2014). Understanding cities through city brands: City branding as a social and semantic network. Cities, V. 38, pp. 47-56, ISSN 0264-2751, https://doi.org/10.1016/j.cities.2014.01.003. Available at: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264275114000043?via%3Dihub
22. U.S. News & World Report. (2022). These Countries Are the Best for Tourism. US News. Available at: https://www.usnews.com/news/best-countries/rankings/good-for-tourism
23. Byuro Nacional'noj statistiki Agentstva po strategicheskomu planirovaniyu i reformam Respubliki Kazahstan. (2022). Vyborochnoe obsledovanie vyezdnyh posetitelej v aprele 2022 goda [Sample survey of incoming visitors in April 2022]. Byuro Nacional'noj statistiki Agentstva po strategicheskomu planirovaniyu i reformam Respubliki Kazahstan. https://stat.gov.kz/ru/industries/business-statistics/stat-tourism/spreadsheets/
24. Genenko, O. N., Miroshnichenko, E. V., Ryadnova, S. A. (2023). Instrumenty effektivnogo brendinga territorii: teoreticheskij aspekt. [Instrument of effective territory branding: theoretical aspect]. Biznes. Obrazovanie. Pravo. 2023. № 1(62). pp. 109—114. DOI: 10.25683/VOLBI.2023.62.543
25. Lobodenko, L.K. (2020). Globalizaciya – glokalizaciya: transformaciya regional'nyh media v usloviyah cifrovoj civilizacii. [Globalization - glocalization: transformation of regional media in the conditions of digital civilization] / Dzyaloshinskij, I.M., Lobodenko, L.K., Pil'gun, M.A. Social'nye soobshchestva i kommunikacionnye servisy v epohu cifrovoj civilizacii: monografiya. [Social communities and communication services in the era of digital civilization: monograph]. Chelyabinsk: Izdatel'skij centr YUurGU. – 746 p.
26. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazahstan. (2019). Ob utverzhdenii Gosudarstvennoj programmy razvitiya turistskoj otrasli Respubliki Kazahstan na 2019-2025 gody. [About the approval of the Government program for the development of the tourist industry of the Republic of Kazakhstan for 2019-2025]. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazahstan ot 31 maya 2019 goda № 360. URL: https://primeminister.kz/assets/media/gp-po-turizmu.pdf
27. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazahstan. (2023). Ob utverzhdenii Koncepcii razvitiya turistskoj otrasli Respubliki Kazahstan na 2023 – 2029 gody. [About the approval of the concept of the development of the tourist industry of the Republic of Kazakhstan for 2023-2029]. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazahstan, ot 28 marta 2023 goda № 262. URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/tourism/documents/details/429828?lang=ru
28. Rozhkov, I.Ya., Kismereshkin, V.G. (2006). Brendy i imidzhi. [The brands and images] – M.: «Rip-holding». - 256 p.
29. Tahan, S.SH. (2019). PR-deyatel'nost' po populyarizacii kazahstanskoj kul'tury za rubezhom. [PR activity for the promotion of Kazakh culture abroad]. PR i SMI v Kazahstane: sbornik nauchnyh trudov. / sost. i gl. red. L.S. Ahmetova. Vyp. 17. – Almaty: Qazaq universitetі. – 372 p.
30. Ukaz Prezidenta Respubliki Kazahstan. (2018). Ob utverzhdenii Nacional'nogo plana razvitiya Respubliki Kazahstan do 2025 goda i priznanii utrativshimi silu nekotoryh ukazov Prezidenta Respubliki Kazahstan. [Approval of the National Development Plan of the Republic of Kazakhstan until 2025 and recognition of the invalidity of some decrees of the President of the Republic of Kazakhstan] Ukaz Prezidenta Respubliki Kazahstan, ot 15 fevralya 2018 goda № 636. URL: https://law.apa.kz/strategicheskie-dokumenty/№636-ot-15-fevralya-2018-goda-sd