Қазақстандағы Whatsapp пен Telegramды интернет кеңістігіндегі топтық құбылыс ретінде позициялау
DOI:
https://doi.org/10.26577/HJ.2024.v72.i2.12Кілттік сөздер:
Интернет мессенджерлер, әлеуметтік желілер, WhatsApp және Telegram, Қазақстан.Аннотация
Мақалада әлеуметтік желілердің ерекше түрі ретінде қарастырылатын интернет-мессенджерлер (ИM) дамуының заманауи үрдістері талданады. Зерттеудің мақсаты – шетелдік және отандық тәжірибе негізінде медиаресурстардың жаңа түрлеріндегі жіктеу мен типтеудің мәселелерін анықтау. Мобильді және веб-қосымшалардың техникалық және мақсатты сипаттамаларын, сондай-ақ оларды әзірлеушілердің тиімді қауіпсіздік, шифрлау және деректерді сақтауға қатысты әкімшілік саясатын ескере отырып, жан-жақты зерттеулердің мысалдары келтірілген. Қазақстандағы кең тараған интернет-мессенджерлер мен әлеуметтік желілерге, олардың дәстүрлі БАҚ-пен байланысына салыстырмалы талдау жасалды. Оларды пайдалану статистикасы және эволюциялық дамудың анықталған тенденциялары жаһандық тенденциялар аясында аймақтық ауқымда таралу заңдылықтарын анықтауға мүмкіндік берді. Жаңа интернет инфрақұрылымын қалыптастыру кезіндегі редакциялық саясаттың жалпы бағыты туралы түсінік беретін Қостанай облысының және Қазақстан республикасының БАҚ мысалдары негізінде эмпирикалық деректер келтірілген. WhatsApp және Telegram жетекші интернет-мессенджерлерінің коммуникациялық артықшылықтарына, олардың жаңа ақпараттық құралдарды (арналар, инфоботтар, қауымдастықтар, жеке топтар және т.б.) енгізу және дамыту арқылы дәстүрлі әлеуметтік желілермен бәсекелестігіне ерекше назар аударылады.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы жаңа буын интернет-коммуникаторларының дәстүрлі әлеуметтік желілерден айырмашылығы, ерекшеліктерін зерттеу және егжей-тегжейлі талдау болып табылады, сондай-ақ болып жатқан процестердің заңдылықтарын анықтау және жоғары үлесі бар дербес және қорғалған бағдарланған қосымшалар ретінде WhatsApp ЖӘНЕ Telegram интернет-мессенджерлерінің табиғатын зерттеуге инновациялық тәсілді қалыптастыру. Тәжірибелік тұрғыдан алғанда, әлемдік тәжірибемен салыстырғанда Қазақстанда IM қолданудың таралуы туралы деректер келтіріліп, осы байланыс құралдарының қазақстандық медиа-ортада орналасу ерекшеліктері анықталды.